Sprzedaż poleasingowego samochodu

Sprzedaż poleasingowego samochodu osobowego przysparza przedsiębiorcom w 2022 roku wiele problemów.

Spowodowane jest to wieloma zmianami w ustawach podatkowych. Jak więc poradzić sobie przy tego typu sprzedaży? W poniższej publikacji przedstawiono kilka kwestii dotyczących różnych wariantów wykupu pojawiąjących się przy sprzedaży poleasingowego samochodu osobowego.

Odpowiedziano również na wątpliwości podatników związane z wycofaniem samochodu osobowego wykupionego z leasingu czy wykupie samochodu z leasingu do majątku prywatnego.

Czym jest przychód z działalności gospodarczej

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 zwanej dalej ustawą o PDOF) sprzedaż zaliczana jest do odpłatnego zbycia:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

– tylko w przypadku gdy odpłatne zbycie nie jest realizowane w prowadzonej działalności gospodarczej i miało miejsce w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie a w przypadku odpłatnego zbycia pozostałych rzeczy – przed upływem 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Odpłatne zbycie następuje więc poza prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Niemniej występują także wyjątki. Nawiązując do art. 10 ust. 2 ustawy o PDOF odpłatne zbycie nie wystąpi:

• w odniesieniu do składników majątku wprowadzonych do działalności (środków trwałych podlegających amortyzacji) oraz użytkowanych w działalności, nawet gdy przed sprzedażą jeszcze w ramach działalności zostały z firmy wycofane w okresie 6 lat (okres ten należy liczyć od pierwszego dnia miesiąca następnego po miesiącu wycofania składników majątku z działalności do dnia ich odpłatnego zbycia),
• w stosunku do składników majątku użytkowanych na podstawie umowy leasingu operacyjnego w działalności użytkownika leasingu nawet gdy przed zbyciem zostały wycofane z firmy w okresie 6 lat, (okres ten należy liczyć od pierwszego dnia miesiąca następnego po miesiącu wycofania składników majątku z działalności do dnia ich odpłatnego zbycia),
• przy umowie przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu – do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy,
• przy wnoszeniu wkładu niepieniężnego do spółki lub spółdzielni środków obrotowych, środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

Przepisy art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOF mają zastosowanie do odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu

Niektórzy przedsiębiorcy po upłynięciu okresu leasingu samochodu osobowego decydują się na wykup danego samochodu na cele prowadzonej działalności gospodarczej.

W takim wypadku otrzymują od leasingodawcy dokumenty sprzedaży – fakturę zakupu samochodu osobowego. Jeżeli przedsiębiorca nie prowadzi działalności w pełni zwolnionej z VAT, wówczas ma prawo do odliczenia:

• 50% podatku VAT z faktury, gdy samochód będzie przeznaczony na użytek w firmie i prywatny,
• 100% podatku VAT z faktury, jeśli samochód będzie użytkowany jedynie w działalności gospodarczej (prywatny użytek jest wykluczony).

W sytuacji gdy po pewnym czasie przedsiębiorca podejmie decyzje o zbyciu takiego pojazdu, wówczas:

• przychód ze sprzedaży będzie kwalifikowany jako przychód z działalności gospodarczej i opodatkowany zgodnie z formą opodatkowania stosowaną przez przedsiębiorcę (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt),
• jeżeli podatnik miał prawo do odliczenia podatku VAT przy wykupie samochodu osobowego, wówczas będzie zobligowany do opodatkowania tej sprzedaży podatkiem VAT.

Wykup z leasingu do działalności i wycofanie samochodu osobowego

Część firm decyduje się na wykup użytkowanego dotąd na podstawie leasingu operacyjnego samochodu osobowego.

Po wykupie wprowadzają dany samochód na stan środków trwałych. Odliczają 50% albo 100% podatku VAT z faktury wykupu (albo nie odliczają nic jeżeli samochód jest wykupywany do działalności zwolnionej).

Pe pewnym czasie decydują się jednak na wycofanie z działalności gospodarczej wykupionego samochodu osobowego.

Czy dane wycofanie powoduje jakiekolwiek skutki podatkowe?

Wycofanie samochodu osobowego w podatku dochodowym od osób fizyczny ma charakter neutralny.

Oznacza to, że wycofanie samochodu osobowego z działalności nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Jak z kolei sytuacja wygląda względem podatku VAT?

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 zwanej dalej ustawą o VAT) dostawa towarów opodatkowana podatkiem VAT to też nieodpłatnie przekazanie przez czynnego podatnika VAT towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

• przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
• wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli przedsiębiorca przy wykupie z leasingu miał prawo do pełnego lub częściowego odliczenia podatku VAT, to wycofanie samochodu osobowego z działalności będzie traktowane jak odpłatna sprzedaż towaru a więc będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Faktura za wykup samochodu osobowego z leasingu do majątku prywatnego

Zdarza się, iż przedsiębiorcy po zakończeniu okresu umowy leasingu operacyjnego wykupują samochód osobowy, wykorzystywany wcześniej w działalności gospodarczej od razu do majątku prywatnego.

Skutkiem tego jest to, że po wykupie nie jest on już w ogóle wprowadzany na stan środków trwałych w działalności. Po wykupie nie jest też w żaden sposób użytkowany w firmie.

Czy tego typu operacja będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT? A może korektą VAT?

Nie z uwagi na to, że samochód osobowy będzie wykorzystywany tylko prywatnie. Wykup do majątku prywatnego póki co nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wycofanie i sprzedaż samochodu osobowego wykupionego z leasingu – skutki w podatku dochodowym

Jeszcze w 2021r. nierzadką sytuacją było wycofywanie samochodów osobowych z działalności a następnie zbywanie ich po okresie 6 miesięcy.

Aktualnie w 2022r. nastąpiły jednak znaczne zmiany w sprzedaży wycofanych składników majątku.

Sprzedaż samochodu osobowego użytkowanego w działalności na podstawie umowy leasingu operacyjnego będzie przychodem z działalności gospodarczej nawet gdy przed zbyciem został wycofany z firmy a między wycofaniem a sprzedażą nie minął okres 6 lat (okres ten należy liczyć od pierwszego dnia miesiąca następnego po miesiącu wycofania składników majątku z działalności do dnia ich odpłatnego zbycia).

Jeżeli przedsiębiorca wykupił z leasingu samochód osobowy do działalności, następnie wycofał ten samochód, to jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następnego po miesiącu wycofania samochodu z firmy do dnia ich odpłatnego zbycia nie minęło 6 lat to przedsiębiorca będzie zobowiązany:

• zaliczyć tę sprzedaż do przychodów z działalności gospodarczej,
• przy skali podatkowej, podatku liniowym ustalić dochód ze zbycia składnika majątku oraz opodatkować podatkiem dochodowym według skali albo podatkiem liniowym,
• przy ryczałcie opodatkować daną sprzedaż stawką 3% od kwoty sprzedaży netto (lub brutto jeśli podatnik prowadzi działalność zwolnioną).

Jeśli jednak przedsiębiorca wycofa wykupiony z leasingu operacyjnego samochód osobowy do majątku prywatnego ale poczeka 6 lat (od wycofania), wtedy dokonując jego sprzedaży nie będzie zobowiązany do odprowadzenia żadnego podatku dochodowego na mocy wcześniej przedstawionych przepisów w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOF.

Wycofanie i sprzedaż samochodu osobowego wykupionego z leasingu – skutki w podatku VAT

W przypadku gdy przy wykupie z leasingu przedsiębiorca miał prawo do pełnego lub częściowego odliczenia podatku VAT, to wycofanie samochodu osobowego z działalności będzie traktowane jak odpłatna sprzedaż towaru a więc będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Przy założeniu, że przedsiębiorca odliczył część lub całość podatku VAT przy wykupie samochodu z leasingu operacyjnego, to przy wycofaniu samochodu z firmy nastąpi opodatkowanie tej operacji podatkiem VAT.

Dalsza sprzedaż samochodu osobowego, który będzie już wycofany z działalności gospodarczej a więc samochodu występującego w majątku prywatnym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Krzysztofa Ulickiego