Ulga na prototyp

Ulga na robotyzację, ulga na ekspansję, ulga IP BOX, ulga na działalność badawczo-rozwojową to niektóre z ulg, które mogą być zastosowane u niektórych podatników podatku dochodowego od osób prawnych.

Do tego grona począwszy od 2022r. dołączyła także ulga na prototyp.

Powstaje zatem pytanie – co o za ulga i co umożliwia podatnikom CIT?

Ulga na prototyp

Ulga na prototyp jest stosunkowo młodą ulgą podatkową. Obowiązuje ona począwszy od stycznia 2022r. Ulga ta pozwala podatnikowi na limitowane odliczenie od dochodu kosztów produkcji nowego produktu, który dopiero co ma wejść na rynek.

Jednakże ulga na prototyp dotyczy nowo – wyprodukowanego wyrobu ale wytworzonego na podstawie prowadzonych przez podatnika prac badawczo – rozwojowych.

Podstawa prawna ulgi na prototyp mieści się w art. 26ga ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT) oraz w art. 18ea ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 zwanej dalej ustawą o CIT).

Kto skorzysta z ulgi na prototyp

Ulga na prototyp została skierowana do podatników prowadzących działalność gospodarczą z tym, że w przypadku:

• podatników PIT skorzystać z niej mogą podatnicy stosujący formę opodatkowania podatek liniowy albo skala podatkowa dla opodatkowania dochodów z owej działalności,
• podatników CIT uzyskujących przychody z działalności innej niż z zysków kapitałowych z wyjątkiem podatników stosujących estoński CIT.

Ulga na prototyp skierowana jest to wszystkich podatników prowadzących działalność gospodarczą.

Nie występują uwarunkowania limitu obrotu do którego podatnik może skorzystać z ulgi. Ulga skierowana jest także do wszystkich form organizacyjno-prawnych.

Z ulgi na prototyp nie skorzystają natomiast podatnicy rozliczający się na podstawie zryczałtowanych form opodatkowania.

Funkcjonowanie ulgi na prototyp

Ulga na prototyp obejmuje swym zasięgiem nowy produkt, który ma być wyprodukowany i wprowadzony na rynek w ramach próbnej (testowej) produkcji. Niemniej ulga ta odnosi się do nowo opracowanego produktu (wyrobu) wyłącznie na płaszczyźnie prowadzonej działalności B+R.

Prawodawca na cele ulgi na prototyp wyróżnił przy tym trzy istotne pojęcia. Mianowice co rozumie pod pojęciem nowego produktu, produkcji próbnej nowego produktu a także wprowadzenia na rynek nowego produktu.

Prawodawca przez nowy produkt rozumie produkt w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości, z wyłączeniem usługi.

Nawiązując do art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120) – produkt to wyrób wytworzony, przetworzony przez jednostkę który nie będzie podlegał już dalszej obróbce. Produktem będzie zatem wyrób zakończony, kompletny i gotowy do wprowadzenia go na rynek do sprzedaży.

Z kolei jako przez produkcję próbną nowego produktu ustawodawca rozumie etap rozruchu technologicznego produkcji niewymagający dalszych prac projektowo-konstrukcyjnych lub inżynieryjnych, którego celem jest wykonanie prób i testów przed uruchomieniem procesu produkcji nowego produktu, powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac badawczo-rozwojowych.

Dodatkowo etap rozruchu technologicznego obejmuje okres od momentu poniesienia pierwszego kosztu związanego z tym etapem do momentu rozpoczęcia produkcji nowego produktu.

Natomiast wprowadzenie nowego produktu na rynek według ustawodawcy to wszelkie działania które są podejmowane w celu przygotowania dokumentacji służącej uzyskaniu w odniesieniu do produktu powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac badawczo-rozwojowych certyfikatów i zezwoleń umożliwiających skierowanie produktu do sprzedaży.

Trzeba zauważyć, iż ulga na prototyp odnosi się wyłącznie do produktu powstałego w wyniku prowadzenia przez podatnika prac badawczo-rozwojowych.

Funkcjonowanie ulgi na prototyp z podziałem na podatników PIT oraz CIT zaprezentowano w poniższej tabeli.

W tym miejscu należy zadać sobie pytanie jakie koszty produkcji i wprowadzenia na rynek mogą być uwzględnione w odliczeniu od dochodu.

Poniżej przedstawiono w oparciu o art. 26ga ust. 5, 6, 7, 8 ustawy o PIT a także art. 18ea ust. 5, 6, 7, 8 ustawy o CIT jakie koszty produkcji próbnej nowego produktu oraz jego wprowadzenia na rynek uznaje prawodawca wobec zastosowania ulgi na prototyp.

Warto zwrócić uwagę na to iż koszty kwalifikujące się do odliczenia od postawy opodatkowania w ramach ulgi odnoszą się do określonych grup środków trwałych.

Odliczenie ww. kosztów w ramach ulgi na prototyp będzie przysługiwało podatnikowi jeżeli koszty produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia na rynek nowego produktu zostały faktycznie poniesione w roku podatkowym, za który jest dokonywane odliczenie i nie zostały podatnikowi zwrócone np. w formie dotacji, subwencji, innych form zwrotów kosztów.

Należałoby w tym miejscu wyjaśnić co oznacza cena nabycia a co koszt wytworzenia.

Należy także podkreślić, iż koszty produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia na rynek nowego produktu pomniejsza się o podatek VAT.

Nie dotyczy to sytuacji w których podatek VAT nie stanowi podatku naliczonego do odliczenia albo podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT.

Kiedy podatnicy PIT oraz CIT mogą dokonać odliczenia kosztów w ramach ulgi na prototyp

Podatnik, który poniósł wydatki związane z wyprodukowaniem i wprowadzeniem na rynek nowego (próbnego) produktu odliczenia 30% tych wydatków w ramach ulgi na prototyp dokonuje:

• w zeznaniu za rok podatkowy w którym poniósł te wydatki.

Jeżeli podatnik za rok odliczenia ulgi nie uzyskał dochodu a poniósł straty (ewentualnie wysokość dochodu jest niższa niż ulga) odliczenia całości ulgi lub części dokonuje w zeznaniach za kolejno następujące po sobie 6 lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

Podatnik, którzy korzysta ze zwolnień dochodu z tytułu:

• działalności prowadzonej na terenie SSE,
• realizacji nowej inwestycji określonej w decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1752 oraz z 2021 r. poz. 2105)

– prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia na rynek nowego produktu, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku CIT.

Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Krzysztofa Ulickiego