Tarcza antykryzysowa a ZUS w działalności gospodarczej

Pandemia COVID-19 to trudny czas dla wszystkich, w szczególności dla osób prowadzących własne działalności. Utrzymanie firmy i pracowników w dobie zamrożenia gospodarki jest dużym wyzwaniem, dlatego rząd przygotował pakiet pomocy. Umorzenie składek ZUS przez okres 3 miesięcy jest elementem rządowego programu pomocy dla przedsiębiorców związanego z pandemią COVID-19. Kto może starać się o umorzenie składek ZUS? Jakie warunki trzeba spełnić by otrzymać pomoc? Na jak długo przedsiębiorcy mogą uzyskać zwolnienie z ZUS? Komu przysługuje świadczenie postojowe i jakie warunki trzeba spełnić by je otrzymać? Odpowiedzi na te i inne pytanie w artykule.

Zwolnienie ze składek ZUS

Zwolnienie z obowiązku uiszczania składek dotyczy składek za przedsiębiorców i pracowników na:

• ubezpieczenia społeczne,
• ubezpieczenie zdrowotne,
• Fundusz Pracy,
• Fundusz Solidarnościowy,
• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• Fundusz Emerytur Pomostowych.

Zwolnienie z obowiązku opłacania składek pobieranych przez ZUS przewidziane zostało na okres 3 miesięcy, dotyczy składek za marzec, kwiecień i maj.

Pełne umorzenie składek za 3 miesiące przysługuje:

• przedsiębiorcom opłacającym składki wyłącznie za siebie, którzy prowadzili działalność przed 1 kwietnia 2020 roku, a ich przychód z działalności w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek nie przekroczył kwoty 15 681 zł., tj. 300% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia brutto za 2020 r;
• płatnikom składek, którzy zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych i prowadzili działalność przed dniem 1 lutego 2020 r.

Zmiany – tarcza antykryzysowa 3.0.

Tarcza antykryzysowa 3.0. rozszerza zwolnienie ze składek ZUS za miesiące kwiecień i maj także dla przedsiębiorców opłacających składki wyłącznie za siebie, u których przychód przekroczył 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale tylko wówczas, gdy uzyskali oni dochód w lutym 2020 roku nieprzekraczający 7000 zł. Kryterium przychodu odnosi się zatem do pierwszego miesiąca, za który składany jest wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania składek, natomiast wartość dochodu jest ustalana za luty 2020 roku.

Na 50% zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS mogą liczyć natomiast płatnicy składek, którzy zgłosili do ubezpieczenie co najmniej 10, ale mniej niż 50 ubezpieczonych i prowadzili działalność przed dniem 1 lutego 2020 roku.

Bardzo ważną informacją jest to, że zwolnienie dotyczy składek nieopłaconych, wyjątek stanowią jedynie składki za marzec. Przedsiębiorca wnioskujący o umorzenie składek za marzec, kwiecień i maj, który zapłacił składki za marzec może złożyć wniosek o wypłatę nadpłaconych środków do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jednak musi to zrobić jeszcze przed upływem terminu opłacenia składek za kwiecień.

W celu uzyskania zwolnienia z obowiązku opłacania składek przez okres 3 miesięcy, a więc za marzec, kwiecień i maj należy złożyć wniosek do ZUS-u w terminie do 30 czerwca 2020 roku. Wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania składek można złożyć drogą elektroniczną przez PUE ZUS, za pośrednictwem poczty lub osobiście w placówce ZUS. Dokumenty rozliczeniowe za okres marzec-maj 2020 roku należy złożyć do 30 czerwca 2020 roku, chyba, że obowiązujące przepisy zwalniają przedsiębiorców z ich składania.

Kto został wykluczony ze zwolnienie z obowiązku opłacania składek w związku z COVID-19?

Niestety nie każdy otrzyma pomoc w postaci umorzenia składek ZUS na 3 miesiące z w związku z panującą pandemią. Przedsiębiorcy posiadający zaległości w ZUS za wcześniejsze okresy mogą zostać pozbawieni zwolnienia z obowiązku opłacania składek przez 3 miesiące. Zgodnie z regulacjami UE ze zwolnienia ze składek nie skorzystają firmy, które znajdowały się w trudnej sytuacji w grudniu 2019 r. i nie regulowały należności, w tym składek pobieranych przez ZUS.

Dodatkowo trzeba pamiętać, że osoby które opłaciły składki za marzec nie złożą wniosku o wypłatę nadpłaconych środków do ZUS-u w odpowiednim terminie, także stracą zwolnienie z obowiązku opłacania składek za ten miesiąc. Dodatkowo umorzenie składek za kwiecień i maj odnosi się wyłącznie do składek nieopłaconych.

Zmiany – tarcza antykryzysowa 3.0.

Początkowo ze zwolnienia ze składek ZUS wykluczeni zostali przedsiębiorcy korzystający z ulgi na start. Tarcza antykryzysowa 3.0. przewiduje jednak umorzenie składki zdrowotnej za miesiąc kwiecień i maj także dla nich, jednak tylko wówczas gdy rozpoczęcie prowadzenia działalności nastąpiło przed 1 kwietnia 2020 roku oraz przychód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek nie przekracza 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto (15 681 zł). W razie przekroczenia limitu przychodu, zwolnienie jest możliwe ale tylko wtedy, gdy wysokość uzyskanego dochodu w lutym 2020 roku nie jest wyższa od 7000 zł.

Umorzenie składek ZUS a świadczenia

Ubezpieczonym w okresie umorzenia składek w dalszym ciągu przysługuje prawo do świadczeń zdrowotnych, zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego. Warunkiem wypłaty świadczenia w razie choroby lub macierzyństwa dla przedsiębiorców i osób współpracujących jest wówczas podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu na dzień 1 lutego 2020 roku.

Jakie warunki musi spełnić przedsiębiorca, aby otrzymać świadczenie postojowe?

Samozatrudnionym przysługuje świadczenie postojowe w wysokości 1 300 zł albo 2 080 zł. Większość przedsiębiorców otrzyma 2080 zł z tytułu świadczenia postojowego, natomiast osobom rozliczającym się w formie karty podatkowej i zwolnionym z VAT przysługuje świadczenie postojowe w wysokości 1300 zł.

O świadczenie postojowe można się starać wówczas, gdy spełnione są następujące warunki:

• przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku spadł o co najmniej 15% w stosunku do miesiąca poprzedniego,
• brak innego tytułu do ubezpieczeń społecznych,
• działalność rozpoczęto przed 1 lutego 2020 roku.

Możliwe jest także otrzymanie świadczenia postojowego w razie zawieszenia działalności gospodarczej, o ile zawieszenie nastąpiło po 31 stycznia 2020 roku.

Świadczenie postojowe jest nieoskładkowane i nieopodatkowane. Aby otrzymać świadczenie postojowe należy złożyć wniosek do ZUS najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii. Wniosek można złożyć przez portal PUE ZUS, za pośrednictwem poczty lub osobiście w placówce ZUS. Świadczenie postojowe może zostać wypłacone także za kolejne miesiące (świadczenie można otrzymać maksymalnie 3 razy), pod warunkiem złożenia oświadczenia, że sytuacja materialna wykazana we wcześniejszym wniosku nie uległa poprawie.

Preferencje w regulowaniu zaległości w ZUS

Pomoc dla osób prowadzących działalność została przewidziana także w odniesieniu do uiszczania zaległych składek ZUS. Wycofano opłatę prolongacyjną i odstąpiono od pobierania odsetek za zwłokę dla należności za okres od stycznia 2020 roku. Ulga dotyczy wszystkich płatników składek, jednak aby z niej skorzystać należy złożyć wniosek o odroczenie terminu płatności lub rozłożenie na raty należności z tytułu składek przed terminem płatności składek. Jeżeli wniosek zostanie złożony po terminie opłacania składek, ZUS naliczy odsetki za zwłokę na dzień złożenia wniosku. Wniosek można złożyć  przez portal PUE ZUS, za pośrednictwem poczty lub osobiście w placówce ZUS.