Mikrorachunek – jak przygotować się do zmian?

Indywidualny rachunek podatkowy to kolejna rewolucja zarówno dla osób prowadzących działalności gospodarcze jak i pozostałych podatników. Od 1 stycznia 2020 roku mikrorachunek zastąpił dotychczasowe numery rachunków bankowych przeznaczone do zapłaty podatków PIT, CIT i VAT. W jaki sposób sprawdzić nowy numer konta, na który należy uiścić zobowiązania podatkowe do urzędu skarbowego? Jakiego numeru konta użyć dokonując zapłaty zaległości podatkowych? W jaki sposób będą realizowane ewentualne zwrotny podatków? Pytań związanych z mikrorachunkiem jest wiele, dlatego zachęcamy do zapoznania się z nowymi zasadami płatności podatków w Polsce.

Co to jest mikrorachunek?

Indywidualny rachunek podatkowy zwany mikrorachunkiem podatkowym od 1 stycznia 2020 roku służy do wpłat podatków PIT, CIT, VAT oraz niepodatkowych należności budżetowych np. odsetek za zwłokę powstałych od zaległości podatkowych z tytułu PIT, CIT i VAT oraz koszt upomnień.

W odniesieniu do spółki każdy ze wspólników uiszcza zaliczki na PIT z prowadzonej spółki na swój własny mikrorachunek. Podatek VAT oraz zobowiązania podatkowe wynikające z obowiązków płatnika, czyli spółki np. zaliczki od wynagrodzeń pracowników są wpłacane na mikrorachunek spółki.

Numery kont, na które dotychczas opłacano wszystkie powyższe podatki były aktywne do 31 grudnia 2019 roku, po tym terminie należy korzystać wyłącznie z mikrorachunku podatkowego. Wszyscy podatnicy oraz pracodawcy będący płatnikami podatku dochodowego za pracowników muszą dokonywać wpłat na indywidualny rachunek podatkowy. Wszelkie zwroty będą realizowane tak samo jak do tej pory, czyli np. na rachunek bankowy podatnika.

Jak sprawdzić numer mikrorachunku?

Numer indywidualnego rachunku podatkowego można sprawdzić samodzielnie nie wychodząc z domu, korzystając z generatora mikrorachunku podatkowego. Drugą opcją jest udanie się do urzędu skarbowego, gdzie urzędnik poda nam numer indywidualnego rachunku podatkowego, właściwego dla wpłat podatków PIT, CIT i VAT.

W celu samodzielnego wygenerowania mikrorachunku podatkowego należy wejść na stronę https://www.podatki.gov.pl/generator-mikrorachunku-podatkowego, wybrać właściwy identyfikator oraz podać jego numer.

Rodzaj identyfikatora, którego należy użyć:

• PESEL – osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej, nie zarejestrowane jako podatnicy VAT,
• NIP – osoby prowadzące działalność gospodarczą lub podatnicy VAT, płatnicy podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i / lub zdrowotne.

Dla osób prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze identyfikatorem jest zatem numer NIP.  Aby otrzymać numer rachunku do zapłaty PIT oraz VAT wystarczy wpisać swój numer NIP i kliknąć „generuj”. Numer indywidualnego rachunku podatkowego można wydrukować. Wygenerowanie indywidualnego rachunku podatkowego oraz jego prowadzenie nie wiąże się z żadnymi kosztami.

Generator mikrorachunku dostępny jest przez całą dobę, można go wygenerować w każdym miejscu, codziennie i o dowolnej porze, wystarczy posiadać urządzenie z dostępem do internetu (komputer, tablet czy telefon).

Nie należy korzystać z żadnych innych stron internetowych w celu wygenerowania mikrorachunku ani wpłacać pieniędzy na numery rachunków wysyłanych e-mailem czy SMS-em. Zmiana numerów kont, na które należy uiszczać podatki daje możliwość ewentualnych wyłudzeń, dlatego trzeba zachować ostrożność.

Z czego składa się mikrorachunek?

Numer indywidualnego rachunku podatkowego składa się z 26 znaków.

LK10100071222YXXXXXXXXXXXX

gdzie:

• LK oznacza liczbę kontrolną,
• wartość 10100071jest stała dla każdego mikrorachunku podatkowego. Wskazuje na numer rozliczeniowy w NBP,
• wartość 222jest stała dla każdego mikrorachunku podatkowego. Wskazuje na numer uzupełniający w NBP,
• Y=1, dla osób, których identyfikatorem jest numer PESEL,
• Y=2, dla podatników, których identyfikatorem jest numer NIP,
• po znaku Y jest podany numer PESEL lub NIP w zależności od użytego identyfikatora,
• na kolejnych pozycjach są zera, tak aby rachunek składał się z 26 znaków.

Numer mikrorachunku należy wygenerować przed dokonaniem pierwszej płatności podatków w 2020 roku, niezależnie czy jest to podatek PIT, CIT czy VAT oraz za jaki okres rozliczeniowy uiszczane jest zobowiązanie podatkowe do urzędu skarbowego. Dodatkowo zanim zostanie zlecony pierwszy przelew, warto upewnić się, że wygenerowany przez nas numer konta zawiera cyfry 10100071222 (począwszy od pozycji nr 3) oraz prawidłowy numer PESEL lub NIP w zależności od użytego identyfikatora podatnika.

Podatnik może wielokrotnie wygenerować numer indywidualnego rachunku podatkowego, oczywiście za każdym razem będzie to ten sam numer, zawierający jego numer PESEL lub NIP. Numer mikrorachunku dla danego podatnika pozostaje taki sam, nawet w razie ewentualnej zmiany adresu zamieszkania, siedziby firmy, właściwości urzędu skarbowego czy nazwiska.

Mikrorachunek a zaległości podatkowe

Przedsiębiorcy dokonujący wpłat na mikrorachunek podatkowy powinni mieć na uwadze, że brak wskazania na poczet jakiego podatku dokonywana jest wpłata, oznacza uznanie wpłaty na poczet zobowiązania podatkowego o najwcześniejszym terminie płatności spośród jego wszystkich zobowiązań podatkowych.
Art. 62 ust. 1 Ordynacji podatkowej

„Jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe z różnych tytułów, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet podatku zgodnie ze wskazaniem podatnika, a w przypadku braku takiego wskazania – na poczet zobowiązania podatkowego o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zobowiązań podatkowych podatnika. W przypadku gdy na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe, których termin płatności upłynął, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności we wskazanym przez podatnika podatku, a w przypadku braku takiego wskazania lub braku zaległości podatkowej we wskazanym podatku – na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zaległości podatkowych podatnika”.

Numer rachunku bankowego a pozostałe podatki

Mikrorachunek służy wyłącznie do wpłat podatków PIT, CIT oraz VAT.  Podatki inne niż PIT, CIT i VAT opłacamy tak samo jak do tej pory, czyli na rachunki podatkowe urzędów skarbowych, podane w wykazie numerów rachunków bankowych urzędów skarbowych Krajowej Administracji Skarbowej (obowiązującym od 1 stycznia 2020 r.).

W przyszłości system mikrorachunków ma objąć również pozostałe daniny takie jak np. akcyza czy cło.

Jaki jest cel wprowadzony zmian?

Indywidualny rachunek podatkowy zgodnie z informacjami podanymi przez Ministerstwo Finansów ma być wygodnym i łatwym sposobem regulowania zobowiązań podatkowych z tytułu PIT, CIT oraz VAT. Dzięki temu podatnicy nie muszą każdorazowo przy zmianie właściwości urzędu skarbowego sprawdzać numeru konta oraz używać innych numerów w odniesieniu do trzech różnych podatków. Od teraz każdy podatnik opłacający PIT, CIT oraz VAT ma jeden indywidualny numer konta do wpłat tych podatków.

Minister finansów, inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński argumentuje wprowadzenie mikrorachunku w następujący sposób:

„Indywidualny rachunek podatkowy, tak zwany mikrorachunek podatkowy, to nowe uproszczenie przygotowane przez Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową. Dzięki niemu od 1 stycznia 2020 r. podatnik będzie mieć swój jeden, stały, indywidualny rachunek, który będzie służyć do wpłat podatków PIT, CIT i VAT”.

Jeden numer rachunku ma ograniczyć liczbę przelewów do urzędu skarbowego z tytułu zapłaty PIT, CIT i VAT na niewłaściwe konto. Dodatkowo organy podatkowe zapewniają, że nowy system płatności podatków wpłynie na szybszą obsługę płatności, a więc między innymi szybsze wydanie zaświadczeń o niezaleganiu w podatkach.