W 2024 roku to dla przedsiębiorców kolejne podniesienie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej wynikające ze zmian w podatkach, wprowadzenie nowych danin czy obowiązków dla firm.

Jak zmiana płacy minimalnej wpływa na koszty pracodawcy?

Minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia zostało podwyższone i wynosi obecnie 4 242 zł, a od 1 lipca wzrośnie po raz kolejny do poziomu 4 300 zł.

Wzrost płacy minimalnej to wyższe koszty pracodawcy, trzeba mieć na uwadze że do kwoty brutto wynagrodzenia należy jeszcze dodać składki finansowane przez pracodawcę, a więc część składki emerytalnej i rentowej, składkę wypadkową, składkę na FP (Fundusz Pracy), składkę na FGŚP (Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) i ewentualną składkę na FEP (Fundusz Emerytur Pomostowych).

Całkowity kosztów pracodawcy w przypadku pracownika otrzymującego płacę minimalną przedstawimy na przykładzie.

Wynagrodzenie minimalne dotychczas (obowiązujące od 1 lipca 2023 roku) wynosiło 3600 zł brutto, czyli 2 783,86 zł netto, a całkowity koszt pracodawcy z jednej umowy o pracę z płacą minimalną wynosił 4337,28 zł.

W związku z pierwszą podwyżką wynagrodzenia minimalnego od 1 stycznia 2024 roku do kwoty 4242 zł brutto, czyli 3221,98 zł netto, całkowity koszt pracodawcy z jednej umowy o pracę z płacą minimalną wynosi aktualnie 5110,76 zł.

W związku z kolejną podwyżką płacy minimalnej od 1 lipca 2024 roku do kwoty 4300 zł brutto, czyli 3261,53 zł netto, całkowity koszt pracodawcy z jednej umowy o pracę z wynagrodzeniem minimalnym wynosił będzie 5180,64 zł.

Na kolejnym przykładzie sprawdźmy jak wygląda całkowity koszt pracodawcy w przypadku pracownika zarabiającego 7000 zł brutto, czyli 5 101,67 zł netto.

Całkowity koszt pracodawcy wynosi wówczas aż 8 433,60 zł.

Kwoty składek finansowanych przez pracodawcę przedstawiają się następująco:

Składka emerytalna: 683,20  zł

Składka rentowa: 455,00 zł

Składka wypadkowa: 116,90 zł

Składki na FP i FS: 171,50 zł

Składka na FGŚP: 7,00 zł

Suma składek pracodawcy: 1 433,60 zł

Ułatw sobie pracę w 2024 roku i załóż konto w księgowości online:

Wyższe składki ZUS dla przedsiębiorców

Od 1 stycznia 2024 roku zwiększa się podstawa wymiaru składek społecznych z tytułu wykonywanej działalności, czyli składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe oraz składki na Fundusz Pracy.

Podstawą wymiaru składek społecznych i składki na Fundusz pracy dla przedsiębiorców jest zadeklarowana kwota, nie niższa niż 60 % prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2024 roku wynosi 7.824 zł, co oznacza że podstawa wymiaru tych składek wynosi nie mniej niż 4694,40 zł.

Łączna wysokość miesięcznych składek ZUS w 2024 roku wyniesie 1 600,32 zł + składka zdrowotna z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym lub 1485,31 zł + składka zdrowotna bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

W przypadku przedsiębiorców korzystających z preferencyjnego ZUS-u, podstawa wymiaru składek społecznych nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to,  że dwukrotny wzrost płacy minimalnej 2024 roku, implikuje dwukrotny wzrost składek w ramach preferencyjnego ZUS. Minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia zostało podwyższone do 4 242 zł, a od 1 lipca wzrośnie do 4 300 zł. Minimalna podstawa wymiaru składek w przypadku preferencyjnego ZUS wynosić będzie zatem odpowiednio  1 272,60 zł od stycznia do czerwca 2024 roku  i 1290 zł od lipca do grudnia 2024 roku.

Łączna wysokość miesięcznych preferencyjnych składek ZUS w 2024 roku w pierwszym półroczu 2024 roku wynosi 402,65 zł + składka zdrowotna z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym albo 371,47 zł + składka zdrowotna bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Z kolei w drugim półroczu comiesięczna suma składek wyniesie 408,16 zł + składka zdrowotna z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym albo 376,55 zł + składka zdrowotna bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Mały ZUS w 2024 roku – o ile wzrosną składki?

Wzrost składki zdrowotnej dla przedsiębiorców

Wzrost płacy minimalnej wpływa także na wysokość minimalnej składki zdrowotnej dla przedsiębiorców.

Podatnicy, którzy jako formę opodatkowania wybrali skalę podatkową opłacają składkę zdrowotną w wysokości 9 % osiąganego dochodu, a rozliczający się podatkiem liniowym 4,9 % dochodu, jednak w obu przypadkach miesięczna wysokość składki zdrowotnej nie może być niższa niż kwota ustalona jako 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (rok składkowy – od 1 lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego).

Skoro płaca minimalna na pierwszy dzień roku składkowego 2024 wynosi 4 242 zł, to w rezultacie minimalna miesięczna składka zdrowotna na rok składkowy 2024 wynosi 381,78 zł.

Podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców stosujących jako formę opodatkowania kartę podatkową stanowi 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia danego roku, czyli za 2024 rok wynosić będzie 381,78 zł.

Wysokość składki zdrowotnej dla przedsiębiorców stosujących jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 9% podstawy opodatkowania, a progi są określone w zależności od rocznego przychodu przedsiębiorcy:

1) do 60 tys. zł – 60% przeciętnego wynagrodzenia,
2) od 60 tys. zł do 300 tys. zł – 100% przeciętnego wynagrodzenia,
3) powyżej 300 tys. zł. – 180% przeciętnego wynagrodzenia.

Skoro wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale w 2023 roku wyniosło 7767,85 zł.  to nowe stawki składki zdrowotnej dla ryczałtowców wynoszą odpowiednio:

• do 60 tys. zł – 60% – 419,46 zł miesięcznie,
• od 60 tys. zł do 300 tys. zł – 699,11 zł miesięcznie,
• powyżej 300 tys. zł – 1258,39 zł miesięcznie.

KSeF – wdrożenie nowych procedur

Krajowy System e-Faktur (KSeF), czyli rządowy system teleinformatyczny umożliwiający wystawianie i otrzymywanie faktur drogą elektroniczną tzw. faktur ustrukturyzowanych miał być obowiązkowy dla podatników VAT czynnych od 1 lipca 2024 roku, a dla podatników VAT zwolnionych od 1 stycznia 2025 roku. 19 stycznia Minister Finansów zapowiedział, że  obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur zostanie przesunięty i nie wejdzie w życie w 2024 roku.

Wykryte zostały bowiem problemy dotyczące kodu, funkcjonalności i wydajności systemu, co oznacza że wprowadzenie obligatoryjnego KSeF w 2024 roku mogłoby zagrażać stabilności obrotu gospodarczego.

Ministerstwo Finansów zapowiada, że nie chce dopuścić do sytuacji, kiedy polskie firmy nie mogą wystawiać faktur, dlatego zdecydowano o ogłoszeniu przetargu na zewnętrzny audyt systemu, a planowana data wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur zostanie przedstawiona po audycie systemu.

Na ten moment nie wiadomo w jakim terminie zacznie obowiązywać KSeF, warto jednak już w tym toku zacząć się przygotowywać do planowanych zmian poprzez stworzenie odpowiednich procedur, zadbanie o stosowne uprawnienia do korzystania z KSeF czy  aktualizację umów zawartych z klientami w przypadku biur rachunkowych. Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to ogromne wyzwanie dla przedsiębiorców, księgowych oraz dostawców oprogramowania, dlatego trzeba liczyć się z dodatkowymi kosztami związanymi z nowymi obowiązkami dla firm, wzrostem kosztów usług księgowych czy oprogramowania.

Zarówno sami przedsiębiorcy, jak i wszyscy pracownicy powinni szczegółowo zapoznać się z zasadami korzystania z KSeF, co oznacza dodatkowe koszty poniesione na stosowne szkolenia dla pracowników czy usługi doradztwa, a także zaplanowanie czasu na naukę i wdrożenie nowych procedur, w którym pracownicy nie będą mogli wykonywać innych obowiązków pracowniczych.

Podatek od plastiku

Począwszy od 1 stycznia 2024 roku wszedł w życie nowy podatek od plastiku. Przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne, a także pakujący i oferujący produkty za pomocą urządzeń vendingowych, zobligowani są do pobierania dodatkowych opłat od nabywających produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami lub napoje albo żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w tego rodzaju opakowania.

Dodatkowe opłaty w tym przypadku co prawda ponosi użytkownik końcowy nabywający produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych lub napoje i żywność w tych produktach, jednak należy pamiętać, że nowy podatek od plastiku powoduje, że cena końcowa za produkty oferowane przez przedsiębiorcę wzrasta, co może wpłynąć na zmniejszenie zainteresowania klientów zakupem.

Dodatkowo wymienieni powyżej przedsiębiorcy mają także obowiązek zapewnienia dostępności opakowań alternatywnych do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku nr 6 do ustawy będących opakowaniami, wytworzonych z materiałów innych niż tworzywa sztuczne, w tym innych niż tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji, lub dostępności opakowań wielokrotnego użytku, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami koniecznymi do poniesienia przez osoby prowadzące działalności gospodarcze.

Przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w sekcjach I i III załącznika nr 9 do ustawy mają natomiast obowiązek do ponoszenia corocznej opłaty na pokrycie kosztów:

1) zbierania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju, które wprowadził do obrotu, pozostawionych w publicznych systemach zbierania odpadów, w tym na pokrycie kosztów utworzenia i utrzymania tych systemów, transportu tych odpadów i ich przetwarzania;

2) uprzątania oraz transportu i przetwarzania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju jak odpady powstałe z produktów, które wprowadził do obrotu.

Nowe przepisy wprowadzone od 1 stycznia 2024 roku nakładają na przedsiębiorców także szereg obowiązków mających na celu ograniczenie zużycie tworzyw sztucznych i zmniejszeniem ich wpływu na środowisko. Z użytku całkowicie wycofane zostały produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i wyrobów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych takie jak patyczki higieniczne, sztućce, talerze, słomki, mieszadełka do napojów, patyczki mocowane do balonów i ich mechanizmy, pojemniki na żywność oraz pojemniki i kubki na napoje wykonane z polistyrenu ekspandowanego.

Część produktów  jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych została natomiast objęta zmniejszeniem stosowania (np. kubki na napoje z pokrywkami i wieczkami, pojemniki na żywność), a inne podlegają obowiązkowi odpowiedniego oznakowania dotyczącego negatywnego wpływu na środowisko produktów oraz informującego o niewłaściwych metodach ich wyrzucania (np.  podpaski higieniczne, tampony, chusteczki nawilżane).

Nowy podatek od plastiku oraz obowiązki przedsiębiorców w zakresie  gospodarowania niektórymi odpadami podwyższą koszty prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce w 2024 roku.

Zmiany stawek innych podatków i opłat lokalnych

Od 1 stycznia 2024 roku wzrosły także stawki podatków i opłat lokalnych. Górne granice stawek podatków i opłat lokalnych uległy podwyższeniu na rok 2024 o15,0%.

Ostateczna wysokość podatków i opłat lokalnych na terenie danej gminy uzależniona jest od decyzji rady gminy.

Przedsiębiorcy muszą się zatem liczyć ze wzrostem takich danin jak np. podatek od nieruchomości, podatku od  środków transportowych, opłaty targowej czy opłaty uzdrowiskowej.

Podatek minimalny dla spółek

Od 1 stycznia 2024 roku wszedł w życie także minimalny podatek dochodowy od osób prawnych określany również jako  podatek minimalny dla spółek. Nowa danina zostanie zapłacona po raz pierwszy w 2025 roku przez spółki, które wykazały stratę podatkową z działalności operacyjnej lub nie przekroczyły 2 % progu rentowności, czyli udziału dochodów w przychodach.

Sposób ustalania wyniku podatkowego na potrzeby minimalnego podatku dochodowego CIT nie będzie tożsamy ze sposobem ustalania podstawy opodatkowania na zasadach ogólnych.

Ustawodawca przewidział szereg wyłączeń z podatku minimalnego dla spółek m.in. dla podatników, którzy w roku podatkowym rozpoczęli działalność oraz w kolejno następujących po sobie dwóch latach podatkowych, następujących bezpośrednio po tym roku podatkowym.

Artykuł przygotowany przez naszą specjalistkę Karolinę Szopa