Przychody z eksportu towarów stanowią coraz większy udział w dochodzie polskich firm. Eksport jest jedną z gałęzi handlowych, w której jedną część stanowi organizacja sprzedaży
i zapewnienie transportu a drugą rozliczenie celno-skarbowe. W tym drugim przypadku należy jeszcze rozróżnić odpowiedni moment ujęcia przychodów z eksportu towarów i odpowiedni moment opodatkowania eksportu właściwą stawką VAT.
Co stanowi eksport towarów dla podatnika prowadzącego działalność
Eksport towarów jest to zagadnienie, które szczególnie jest objęte prawem celnym oraz podatkowym. W dużym uproszczeniu eksport towarów będzie oznaczać zaistnienie rzeczywistego wywozu towarów poza obszar celny Unii Europejskiej (poza terytorium wspólnoty UE) a dodatkowo potwierdzonego dokumentem celnym.
Z punktu widzenia polskiego, czynnego podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą o eksporcie towarów można mówić wówczas, gdy sprzedaż towarów w formie wysyłki lub transportu następuje z terytorium Polski poza terytorium Unii Europejskiej przez:
- dostawcę lub na jego rzecz, lub
- nabywcę mającego siedzibę poza terytorium Polski lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych
– jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych.
Zatem polski, czynny podatnik VAT będzie miał do czynienia z eksportem, jeżeli sprzeda towary dla kontrahenta spoza Unii Europejskiej a jednocześnie:
- eksport wystąpi w efekcie sprzedaży towaru,
- dostawa towarów zostanie elektronicznie zgłoszona przez system celny AES do urzędu celnego lub celno-skarbowego w ramach realizacji eksportu towarów – odprawa powinna być przeprowadzona w kraju siedziby eksportera (polskiego podatnika w przypadku, gdy on dokonuje eksportu towarów) albo miejsca załadunku (podatnik dokonujący eksportu towarów musi wpierw zgłosić dany towar do wywozu poza terytorium UE, ponieważ towar może zostać wywieziony poza UE, jeżeli została dokonana jego odprawa celna i urząd celny zezwolił na ich wywóz poza obszar unijny),
- wywóz towarów z Polski musi faktycznie wystąpić,
- dostawa towarów będzie odbywać się w formie wysyłki lub transportu.
Uszlachetnienie towaru a eksport
Polski podatnik będzie miał także do czynienia z eksportem towarów, jeżeli skorzysta z tzw. uszlachetniania biernego. Sytuacja taka wystąpi, gdy polski podatnik na określony okres czasu wywiezie towary poza obszar wspólnoty UE celem ich obróbki, przetworzenia, ulepszenia itp., Gdy towar powróci do podatnika będzie on mógł ubiegać się o pełne lub częściowe zwolnienie powracających towarów z należności celnych.
Obowiązek i moment opodatkowania eksportu w podatku dochodowym PIT
W przypadku eksportu towarów obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym uzyskiwanych z niego przychodów powstaje na podstawie zasady ogólnej, tj. datą powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT będzie:
- dzień wydania rzeczy nie później niż dzień,
- wystawienia faktury albo
- uregulowania należności.
W tym miejscu należy wspomnieć, że otrzymanie przez sprzedawcę zaliczki jak i wystawienie faktury zaliczkowej z tytułu jej otrzymania na poczet przyszłego dokonania eksportu nie będzie u sprzedawcy powodowało konieczność wykazania przychodu do opodatkowania PIT (opodatkowanie otrzymanej zaliczki na poczet eksportu dotyczy tylko podatku VAT). Warto jednak dodać, że jeżeli nabywca zapłacił 100% należności (niestanowiącej zaliczki) na poczet eksportu towarów a wcześniej nie wydał towarów ani nie wystawił faktury to wyjątkowo w miesiącu otrzymania tej należności powstanie obowiązek wykazania tego przychodu w księgach podatkowych sprzedawcy, czyli przychodu do opodatkowania PIT.
Zatem miesiąc jednej z trzech czynności, która wystąpi, jako pierwsza będzie determinowała właściwy miesiąc wykazania przychodu w księgach podatkowych sprzedawcy (i jego opodatkowania PIT).
Jeżeli w 10/2018r. wystawiono fakturę a w 11/2018r. wydano towary na eksport to w miesiącu wystawienia faktury podatnik-sprzedawca wykaże w księgach jej wartość netto, jako wartość przychodu PIT (nie mylić z podstawą opodatkowania VAT).
Jeżeli natomiast w 10/2018r. wydano towary na eksport a w 11/2018r. wystawiono fakturę to w miesiącu wydania towarów do sprzedaży podatnik wykaże w księgach jej wartość netto, jako wartość przychodu PIT (nie mylić z podstawą opodatkowania na cele ujęcia w ewidencji VAT).
Przeliczanie waluty obcej w eksporcie towarów
Faktury eksportowe z uwagi na odbiorców spoza UE wystawiane są na ogół w walucie obcej.
Zgodnie z art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwanej dalej ustawą o PIT przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
Dlatego tak ważne jest ustalenie właściwego momentu uzyskania przychodu, czyli momentu, w którym podatnik-sprzedawca jest zobowiązany wykazać przychód z tytułu eksportu towarów w swoich księgach podatkowych (przychód z eksportu towarów tak jak i przychód z wystawionych polskich faktur jest wliczony do przychodu miesięcznego lub kwartalnego podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym PIT po pomniejszeniu o osiągnięte w danym okresie koszty uzyskania przychodu).
Należałoby tutaj przypomnieć wszystkie momenty powstania obowiązku opodatkowania przychodów, które mogą zaistnieć w eksporcie towarów. Zatem te zdarzenie, które wystąpi, jako pierwsze (dzień jego wystąpienia) będzie brane pod uwagę dla celów przeliczeniowych faktury eksportowej sprzedaży wyrażonej w walucie obcej na polskie złote. Jeżeli pierwszym zdarzeniem powodującym powstanie przychodu z eksportu towarów jest:
- wydanie towarów przed wystawieniem faktury lub uregulowaniem należności, to dla przeliczenia waluty na polskie złote należy brać kurs NBP tej waluty z ostatniego dnia roboczego przed dniem wydania tych towarów,
- wystawienie faktury przed wydaniem towarów oraz uregulowaniem należności, to dla przeliczenia waluty na polskie złote należy brać kurs NBP tej waluty z ostatniego dnia roboczego przed dniem wystawienia faktury,
- uregulowanie należności przed wydaniem towarów oraz wystawieniem faktury, to dla przeliczenia waluty na polskie złote należy brać kurs NBP tej waluty z ostatniego dnia roboczego przed dniem uregulowania należności.
Przykład 1
Polski podatnik będący czynnym podatnikiem VAT, sprzedający części i akcesoria samochodowe w Polsce i za granicą wystawił 17.11.2018r. fakturę sprzedaży dla kontrahenta ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich tytułem 1700szt zagłówków samochodowych na kwotę 85.000 USD. Towar wydano na eksport 14.12.2018r. a otrzymanie zapłaty od klienta nastąpiło 06.12.2018r.
W tej sytuacji pierwszym zdarzeniem dla celów rozpoznania przychodu PIT (oraz ujęcia go w księgach podatkowych) było wystawienie faktury.
Dla celów ujęcia przychodu w księgach podatkowych (wykazanie przychodu do opodatkowania PIT) należy:
- przemnożyć kwotę z faktury sprzedaży 85.000 USD według kursu na 16.11.2018r., czyli 3,7876 co da 321.946zł,
- ująć przychód ze sprzedaży (eksportu towarów) w księgach podatkowych w miesiącu 11/2018r. pod datą 17.11.2018r.,
- przeliczyć różnice kursowe względem otrzymanej zapłaty, czyli pomnożyć 85.000 USD przez kurs USD z 05.12.2018r. 3,7832 co da kwotę 321. 572zł. Otrzyma różnica 374zł będzie stanowiła dodatkową kwotę kosztu uzyskania przychodu, którą podatnik ujmie w księgach podatkowych w dacie otrzymania zapłaty.
Przykład 2
Polski podatnik będący czynnym podatnikiem VAT sprzedający artykuły meblowe w Polsce
i za granicą otrzymał 17.11.2018r. zapłatę stanowiącą uregulowanie należności z tytułu sprzedaży towarów na eksport (nie jest to zaliczka) w kwocie 21.000 EUR. Sprzedawca 06.12.2018r. wystawił fakturę sprzedaży dla kontrahenta z Chin tytułem sprzedaży 150szt półek o wartości 21.000 EUR. Towar wydano na eksport 28.12.2018r.
W tym przypadku pierwszym zdarzeniem dla celów rozpoznania przychodu PIT (oraz ujęcia go w księgach podatkowych) było uregulowanie należności. Dla celów ujęcia przychodu w księgach podatkowych (wykazanie przychodu do opodatkowania PIT) należy:
- przemnożyć kwotę otrzymanej należności 21.000 EUR według kursu na 16.11.2018r., czyli 4,2950 co da 90.195zł,
- ująć przychód ze sprzedaży (eksportu towarów) w księgach podatkowych w miesiącu otrzymania całości należności tj. w 11/2018r. pod datą 17.11.2018r.,
- przeliczyć różnice kursowe względem wystawionej faktury, czyli pomnożyć 21.000 EUR przez kurs USD z 05.12.2018r. 4,2896 co da kwotę 90.081,60zł. Otrzyma różnica 113,40zł będzie stanowiła dodatkową kwotę przychodu podatkowego PIT, którą podatnik ujmie w księgach podatkowych w dacie wystawienia faktury.
Czytaj więcej
Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!
Aż do 6 miesięcy od daty utworzenia konta możesz wprowadzić 100 faktur sprzedaży, 100 faktur zakupu oraz 100 Poleceń Księgowania w bezpłatnej wersji programu.
Po osiągnięciu limitu ilości dokumentów lub upływie limitu czasu dla wersji darmowej podejmiesz decyzję o zakupie pierwszej licencji.