Polski Ład – jakie czekają nas zmiany? Kto straci a kto zyska?
Karolina Szopa - Samodzielna księgowa, publicystka, absolwentka kierunku Matematyka w finansach i ekonomii na Politechnice Krakowskiej

Polski Ład – jakie czekają nas zmiany?

Spis treści

8 września 2021 roku Rada Ministrów przyjęła pakiet ustaw dotyczących Polskiego Ładu, obejmujących w szczególności zmiany w systemie podatkowym w Polsce.

 

Rosnąca inflacja sprawia, że koszty utrzymania na przestrzeni ostatnich lat, a nawet miesięcy diametralnie wzrosły, a już od 2022 roku planowana jest podwyżka podatków. Zwiększenie zobowiązań wobec budżetu państwa w praktyce oznacza dalsze wzrosty cen, możemy spodziewać się, że przedsiębiorcy chcący zrekompensować sobie wzrost kosztów utrzymania biznesu, zwiększą stawki za oferowane towary czy usługi.

 

Kto straci po wprowadzeniu Polskiego Ładu?

Niewielka część osób zyska na zmianach, jednak większość z nas będzie musiała zapłacić więcej danin na rzecz państwa. Szczególnie poszkodowaną grupą po wprowadzeniu Nowego Ładu będą przedsiębiorcy, którzy nie tylko stracą możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku, co oznacza realne podniesienie stawki podatkowej, ale także zostaną zobligowani do opłacania składki zdrowotnej liczonej od dochodu, z zastrzeżeniem minimalnej kwoty dla osób prowadzących działalność gospodarczą osiągających stratę lub niski dochód.

 

Kwota wolna od podatku i drugi próg podatkowy

Jednym z głównych postulatów rządzących jest podwyższenie kwoty wolnej od podatku. Zapowiadane zwiększenie kwoty wolnej do poziomu 30 000 zł nie uległo zmianie. Podobnie planowane podwyższenie drugiego progu podatkowego z 85 528 zł do 120 000 zł jest w dalszym ciągu w projekcie ustawodawców. Na tym dobre wiadomości dla podatników się kończą. Pozostałe zmiany to w istocie sfinansowanie podwyższonej kwoty wolnej od podatku i drugiego progu podatkowego m.in. zmiana podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, likwidacja odliczenia składki zdrowotnej od podatku dla wszystkich podatników czy wprowadzenie nowego podatku.

 

Składka zdrowotna w Nowym Ładzie

Zmiany w sposobie ustalania wysokości i odliczenia składki zdrowotnej budzą największe kontrowersje, szczególnie wśród osób prowadzących działalności gospodarcze. Stopa procentowa składki zdrowotnej wynosiła i ma wynosić w dalszym ciągu 9 % podstawy wymiaru, jednak dla przedsiębiorców już od stycznia 2022 roku ma zmienić się podstawa wymiaru tej składki.

Do tej pory przedsiębiorcy opłacali składkę zryczałtowaną, a podstawę jej wymiaru stanowiło 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale poprzedniego roku, włącznie z wypłatami z zysku. Już niedługo podstawa wymiaru ma być zmienna, ustalana na podstawie osiąganego dochodu.

Trzeba mieć na uwadze, że pomimo, iż wysokość składki zdrowotnej ma być uzależniona od dochodu, to nie oznacza to automatycznie, że brak dochodu, czyli strata w działalności oznacza brak zobowiązań z tytułu składki zdrowotnej. Minimalna wysokość składki zdrowotnej w 2022 roku ma wynieść 270 złotych, czyli 9 % minimalnego wynagrodzenia w danym roku (minimalne wynagrodzenie od 2022 roku wynosić będzie 3 010 złotych).

Uzależnienie wysokości składki zdrowotnej od osiąganego dochodu w praktyce oznacza nie tylko wzrost daniny, ale także dodatkowe formalności do spełnienia dla przedsiębiorców. Do tej pory osoby prowadzące działalność gospodarczą i opłacające składki w niezmiennej wysokości były zobowiązane do składania deklaracji ZUS DRA tylko za pierwszy pełny miesiąc opłacania składek. Składka zdrowotna liczona na podstawie dochodu oznacza konieczność dostarczania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych druku ZUS DRA co miesiąc.

Po pierwszych zapowiedziach zmian w ramach Nowego Ładu zarówno przedsiębiorcy, jak i księgowi zwrócili uwagę, że comiesięczne ustalanie wysokości i opłacanie składki zdrowotnej do 10-tego / 15-tego dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który obliczana jest składka, koliduje z terminem ustalenia dochodu i wpłaty zaliczki na podatek dochodowy (20-sty dzień miesiąca następującego po miesiącu, za który ustalany jest dochód z działalności) oraz z terminem wystawiania faktur (15-sty dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano sprzedaży).

W związku z tym ustawodawcy zdecydowali się na zmianę terminu rozliczenia składek ZUS, nowy termin to 20-sty dzień miesiąca następującego po miesiącu, za który opłacane są składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Poza zwiększeniem zobowiązań z tytułu składki zdrowotnej dla większości przedsiębiorców Nowy Ład pozbawia przedsiębiorców prawa do odliczenia tej składki od podatku. Do tej pory podatnicy opłacali składkę w wysokości 9% podstawy wymiaru i mieli prawo odliczyć od podatku 7,75% podstawy wymiaru zapłaconej składki. Po wprowadzeniu zmian odliczenie składki zdrowotnej od podatku zostanie całkowicie zlikwidowane, co oznacza wzrost obciążeń podatkowych.

 

Składka zdrowotna przy podatku liniowym – jakie nastąpiły zmiany w stosunku do majowego projektu ustawy?

Z uwagi na sprzeciw przedsiębiorców względem planowanych zmian ustawodawcy rozważali różne opcje odnośnie składki zdrowotnej m.in. podnoszenie stopy procentowej składki zdrowotnej etapami, począwszy od 3 % w 2022 roku, poprzez 5% w 2023 roku, 7% w 2024 roku, aby w 2025 roku składka zdrowotna osiągnęła docelową stawkę 9%.

Ostatecznie ustawodawcy wycofali się z przedstawianych propozycji czasowego ograniczenia wysokości składki zdrowotnej i zdecydowali się na zmianę stopy procentowej składki zdrowotnej tylko dla osób stosujących podatek liniowy. Osoby rozliczające się liniowo będą opłacać składkę zdrowotną w wysokości 4,9% osiąganego w działalności dochodu zamiast planowanych początkowo 9%. Przypomnijmy, że podatek liniowy nie zezwala na stosowanie kwoty wolnej od podatku, nie uwzględnia także progów podatkowych. W istocie liniowcy nie zyskują zatem żadnej rekompensaty likwidacji odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

 

Składka zdrowotna a ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Stosowanie jako formy opodatkowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych polega na tym, że podstawą opodatkowania jest przychód osiągany w działalności gospodarczej. W przeciwieństwie do zasad ogólnych czy podatniku liniowego, ryczałtowcy nie obniżają podstawy opodatkowania o koszty uzyskania przychodów. W związku z tym Nowy Ład w odmienny sposób określa zasady ustalania wysokości składki zdrowotnej dla przedsiębiorców stosujących ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

 

Stopa procentowa składki zdrowotnej dla osób rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w dalszym ciągu wynosić będzie 9% podstawy wymiaru. Od wysokości przychodu osiąganego przez ryczałtowców z działalności gospodarczej ma zależeć podstawa wymiaru składki zdrowotnej, a mianowicie:

  • przychód do 60 000 zł – podstawa wymiaru składki zdrowotnej ustalona została jako 60% przeciętnego wynagrodzenia;
  • przychód w przedziale 60 000 – 300 000 zł – podstawa wymiaru składki zdrowotnej wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia;
  • przychód przekraczający 300 000 zł – podstawa wymiaru składki zdrowotnej to 180% przeciętnego wynagrodzenia.

Przedsiębiorcy stosujący jako formę opodatkowania kartę podatkową po wprowadzeniu Nowego Ładu będą opłacać składkę zdrowotną w wysokości 9% wynagrodzenia minimalnego obowiązującego danym roku.

 

Polski ład wprowadza nowy podatek!

Kolejny pomysł ustawodawców na zwiększenie wpływów do budżetu to nowa danina przychodowa, która ma być opłacana w skali roku i z założenia ma objąć przede wszystkim korporacje unikające płacenia podatków w Polsce.

Nowy podatek dochodowy będą płacić polskie spółki i zakłady podmiotów zagranicznych, które ponoszą straty ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych lub wykazują niski, czyli do 1% wskaźnik dochodowości w ramach działalności operacyjnej. Podstawę opodatkowania będzie można pomniejszyć o stosowne odliczenia oraz dochody zwolnione w Specjalnych Strefach Ekonomicznych albo na podstawie decyzji o wsparciu inwestycji. W celu uniknięcia podwójnego opodatkowania od podatku minimalnego ma zostać odliczony zapłacony w Polsce CIT.

 

Ulgi podatkowe w Polskim Ładzie – jakie zmiany?

Nowy Ład zakłada wprowadzenie nowych ulg podatkowych. Dostępne mają być ulgi takie jak:

  • ulga na IPO (debiut giełdowy) – możliwe będzie odliczenie wydatków na dokonanie pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji na rynku regulowanym;
  • ulga na inwestycje w ASI – polegająca na odliczaniu kwoty stanowiącej 50% wydatków na nabycie udziałów lub akcji alternatywnej spółki inwestycyjnej albo spółki, w której alternatywna spółka inwestycyjna posiada co najmniej 5% udziałów, o ile zostanie spełniony warunek posiadania takich udziałów przez co najmniej 2 lata;
  • ulga konsolidacyjna (ulga na fuzję) – ulga pozwoli na odliczenie od dochodu kwoty wydatków na nabycie udziałów w spółce posiadającej osobowość prawną, do wysokości swojego dochodu podatkowego ze źródła ogólnego, jednak nie więcej niż 250 000 zł rocznie;
  • ulga na ekspansję- ulga stanowiąca zachętę do zdobywania nowych rynków zbytu, polegająca na możliwości dodatkowego odliczenia kosztów, które musi ponieść przedsiębiorstwo, aby rozszerzać swoje rynki zbytu, w tym zagraniczne, wydatki na ekspansję będą stanowić koszty uzyskania przychodów i jednocześnie podlegać odliczeniu w ramach ulgi, odliczeniu może podlegać 1 mln zł, o ile zostanie spełniony warunek wzrostu sprzedaży danego towaru o 30% w ciągu dwóch lat.

 

Dodatkowo ustawodawcy przewidują zmiany w obowiązujących już ulgach m.in.:

  • w ramach ulgi B+R mają zostać zwiększone odliczenia wynagrodzeń pracowniczych;
  • w uldze na prototypy planuje się wprowadzenie możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów: produkcji próbnej nowego produktu lub kosztów wprowadzenia nowego produktu na rynek;
  • w ramach ulgi na robotyzację możliwe będzie odliczenie od podstawy opodatkowania kwoty stanowiącej 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku podatkowym na robotyzację, pod warunkiem, że kwota odliczenia nie przekroczy kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

 

Artykuł przygotowany przez naszą specjalistkę Karolinę Szopę.

 

Masz sugestię lub pomysł, co można zmienić lub ulepszyć w naszym oprogramowaniu, napisz do Nas, wszelkie pomysły są mile widziane!

O wszystkich funkcjach naszego programu dowiesz się na naszej stronie z cenami oraz z naszych podręczników, znajdziesz je pod tym adresem.

Jeśli potrzebujesz dodatkowych informacji, skontaktuj się z nami:


Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!

do 6 miesięcy od daty utworzenia konta możesz wprowadzić 100 faktur sprzedaży, 100 faktur zakupu oraz 100 Poleceń Księgowania w bezpłatnej wersji programu.

Po osiągnięciu limitu ilości dokumentów lub upływie limitu czasu dla wersji darmowej podejmiesz decyzję o zakupie pierwszej licencji.