JPK_VAT w praktyce!

W 2018r. wszyscy czynni podatnicy VAT zobowiązani są do comiesięcznego składania plików JPK_VAT. Zanim jednak podatnik zdecyduje się do elektronicznego przekazania pliku do administracji skarbowej musi przeanalizować czy wszystkie operacje podlegające ujęciu w JPK_VAT zostały w nim ujęte w sposób prawidłowy.

Co to jest plik JPK_VAT

Plik JPK_VAT stanowi informacje o dokonanych przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą albo nieprowadzącego działalności, ale będącym podatnikiem VAT o transakcjach gospodarczych w zakresie kupna i sprzedaży. Plik JPK_VAT w uproszczeniu można powiedzieć, że zawiera obraz ewidencji VAT zakupu i sprzedaży. Aktualnie od 1 stycznia 2018r. obowiązuje JPK_VAT w wersji 3.

Kto musi składać plik JPK_VAT

Do złożenia pliku JPK_VAT zobowiązani są czynni podatnicy VAT, którzy dokonują:

• transakcji krajowych i międzynarodowych
• tylko eksportu towarów
• wyłącznie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
• wyłącznie świadczenia usług poza terytorium Polski (świadczenia usług poza terytorium kraju) niepodlegających zwolnieniu z VAT oraz opodatkowaniu stawką 0% VAT.

Ponadto podatnicy VAT, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej także są zobligowani do przesyłania pliku JPK_VAT (wśród nich można np. wyróżnić: artystów, osób wykonujących proste czynności rzemieślnicze czy działalność wykonywaną osobiście).

Natomiast podatnicy zwolnieni z VAT albo podatnicy niebędący podatnikami VAT a także podatnicy wykonujące wyłącznie czynności zwolnione z VAT nie są zobligowani do składania pliku JPK_VAT.

Pewnym wyjątkiem, w którym czynni podatnicy VAT nie są zobowiązani do złożenia pliku JPK_VAT dotyczy świadczenie wyłącznie usług poza terytorium UE (gdzie miejsce opodatkowania będzie także poza terytorium Wspólnoty Europejskiej),

Podstawowe zasady, o których powinien pamiętać podatnik przesyłający plik JPK_VAT

Plik JPK_VAT składany jest za okresy miesięczne a więc nie ma znaczenia, że podatnik podlega np. rozliczaniu kwartalnemu VAT.

Podatnik zobowiązany do wysyłania JPK_VAT powinien pamiętać, iż nawet za okresy, w których nie dokonuje sprzedaży czy zakupów jest zobligowany do przesyłania pustego pliku JPK_VAT.

Podatnik musi także być świadom, że JPK_VAT odpowiada prowadzonej ewidencji zakupu i sprzedaży VAT, zatem w pliku JPK_VAT muszą być uwzględnione wszystkie operacje, jakie są uwidocznione w deklaracji VAT czy VAT-UE a także VAT-27, (jeżeli podatnik jest zobowiązany do składania tego typu deklaracji – sprzedaż z odwrotnym obciążeniem towarów lub usług).

Podatnicy, którzy prowadzą zarówno sprzedaż opodatkowaną i zwolnioną w pliku JPK_VAT wykazują obie grupy transakcji z zastosowaniem współczynnika proporcji.

Faktura do paragonu w JPK_VAT

Podatnik ma obowiązek ująć w JPK_VAT wystawioną fakturę do paragonu a jednocześnie pomniejszyć (w rejestrze sprzedaży VAT) o tę wartość miesięczny raport sprzedaży z kasy fiskalnej.

Jeżeli podatnik wystawi na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej żadnej działalności albo na rzecz rolnika ryczałtowego fakturę do paragonu, to nie będzie miał obowiązku wykazania jej w JPK_VAT.

Inaczej sprawa będzie wyglądać w przypadku wystawienia faktury do paragonu na rzecz firmy. W tej sytuacji podatnik:

• pomniejszy miesięczny raport sprzedaży z kasy fiskalnej (netto, VAT, brutto) o wartość wystawionej faktury do paragonu na rzecz firmy,
• uwzględni w JPK_VAT wystawioną fakturę, jako odrębny wpis (tak jakby ujmował w JPK_VAT zwykłą fakturę sprzedaży na rzecz firmy), niezależny od wpisu wynikającego z miesięcznego obrotu z kasy fiskalnej.

Import towarów a JPK_VAT

Podatnik ma możliwość dokonywania importu według metody standardowej, w której wykazuje tylko podatek VAT do odliczenia w ewidencji i deklaracji VAT oraz według metody uproszczonej, w której w ewidencji i deklaracji VAT za dany okres może wykazać z tytułu wykonanego importu zarówno podatek należny od jak i naliczony.

Podatnik wykazując import w pliku JPK_VAT (podstawą obliczenia VAT jest dokument celny) wskazuje w tej transakcji numer dokumentu celnego oraz dane kontrahenta z kraju spoza Unii Europejskiej (nie wskazuje agencji celnej, która załatwiała formalności importowe).

Zatem podatnik, który stosuje:

• metodę standardową, wówczas w pliku JPK_VAT ujmie jedynie podstawę i podatek VAT naliczony w miesiącu dokonania importu a dokładniej w miesiącu powstania długu celnego wynikającego z otrzymanych dokumentów dot. importu.
• metodę uproszczoną, wówczas w pliku JPK_VAT ujmie podstawę i podatek VAT należny i naliczony w miesiącu dokonania importu a dokładniej w miesiącu powstania długu celnego wynikającego z otrzymanych dokumentów dot. importu.

Jeżeli podatnik nie odliczył podatku VAT naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał dokumenty celne dot. importu towarów, wówczas może jeszcze to uczynić w jednym z dwóch następnych miesięcy.

Odwrotne obciążenie w pliku JPK_VAT

Odwrotne obciążenie zarówno w ewidencji VAT, w deklaracji VAT jak i w pliku JPK_VAT podatni ma obowiązek ująć. Natomiast w pliku JPK_VAT:

• jeżeli podatnik jest sprzedawcą to ujmuje w JPK_ VAT ostateczną kwotę sprzedaży z faktury bez podatku VAT,
• jeżeli podatnik jest nabywcą, wówczas ujmuje w JPK_VAT:

1. po stronie sprzedaży łączną kwotę z faktury stanowiącą podstawę opodatkowania oraz dolicza podatek VAT (najczęściej 23%) w dacie powstania obowiązku podatkowego (data sprzedaży albo w przypadku usług budowlanych data wystawienia faktury),
2. po stronie zakupu tę samą kwotę podstawy opodatkowania i podatku VAT, co po stronie sprzedaży (najczęściej, 23%) czyli dokonuje odliczenia VAT doliczonego po stronie sprzedaży w dacie powstania obowiązku podatkowego VAT.

W ostatnim przypadku z punktu drugiego należy pamiętać, że podatnik może odliczyć podatek VAT a zatem ująć podstawę opodatkowania i podatek VAT naliczony po stronie zakupów, jeżeli zaksięguje fakturę z odwrotnym obciążeniem w ciągu 3 miesięcy od daty sprzedaży albo daty wystawienia. Dodatkowo podatek VAT naliczony odliczy nie wcześniej niż otrzymał fakturę.

Jeżeli fakturę z odwrotnym obciążeniem zaksięguje po 3 miesiącach, wówczas podatek VAT naliczony ujmie w JPK_VAT na bieżąco.

JPK_VAT i WDT

Podatnik dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów za dany miesiąc np. w 01/2018r. powinien wiedzieć, że może go wykazać ze stawką 0% VAT, ale pod warunkiem posiadania dokumentów wywozu tego towaru poza Polskę oraz otrzymania go przez nabywcę unijnego do terminu złożenia deklaracji VAT, czyli do 25 dnia miesiąca następnego po miesiącu dokonania WDT w tym przypadku do 26.02.2018r. (25.02.2018r. to niedziela), ·Jeżeli tych dokumentów nie zgromadzi w tym czasie, wówczas nie wykaże w tym okresie WDT (tj. za 01/2018r.) i będzie czekał na dokumenty wywozu a jeżeli dokumenty już otrzyma, wówczas może zastosować WDT korygując w tym wypadku miesiąc 01/2018r. ze stawką 0% VAT.

Gdyby jednak w kolejnym okresie (drugim), czyli do 26.03.2018r. podatnik nadal nie dysponował dokumentami potwierdzającymi wywóz i otrzymanie towarów, wówczas nadal nie wykaże tej transakcji a jeżeli będzie je miał to podobnie jak powyżej skoryguje miesiąc 01/2018r. wykazując w nim WDT ze stawką 0% VAT.

Jeżeli dokumenty wpłyną w trzecim okresie rozliczeniowym tj. do 25.04.2018r. to podatnik podobnie jak wcześniej skoryguje miesiąc 01/2018r. wykazując w nim WDT ze stawką 0% VAT. Jeżeli jednak w trzecim okresie rozliczeniowym (miesiącu) podatnik nie będzie dysponował dokumentami, wówczas wykaże za ten okres WDT tak jak sprzedaż krajową (najczęściej ze stawką 23%). A jak już wpłyną dokumenty po tym okresie podatnik dokona korekty okresu 03/2018r. na minus wykazanej WDT, jako sprzedaży krajowej i również w drodze korekty wykaże WDT za 01/2018r. ze stawką 0% VAT.

Dodać należy także, że w przypadku rozliczenia kwartalnego podatnik ma czas na zgromadzenie dokumentów jedynie do dnia złożenia deklaracji VAT za kwartał, w którym dokonał WDT. Jeżeli nie będzie posiadał dokumentów, wówczas w następnym kwartale wykaże WDT jak transakcję krajową (z doliczonym podatkiem VAT). W przypadku otrzymania dokumentów w tym drugim kwartale korekty dokona analogicznie jak w rozliczeniu miesięcznym.

W związku z powyższym w pliku JPK_VAT podatnik ma możliwość:

• nie ujmować WDT rozliczając okres 1 albo 2 albo 3 miesiąc (lub 1 kwartał), jeżeli nie posiada dokumentów wywozu i odbioru towarów,
• ująć WDT ze stawką VAT 0% za okres dokonania WDT (korekta JPK_VAT za miesiąc dokonania WDT, jeżeli dokumenty otrzymano najszybciej w drugim, miesięcznym okresie rozliczeniowym), jeżeli w którymś z tych trzech okresów podatnik posiada już dokumentację WDT,
• ująć WDT w trzecim, miesięcznym okresie rozliczeniowym, jako sprzedaż krajową (albo w drugim kwartale),
• w przypadku otrzymania dokumentów po trzecim, miesięcznym okresie rozliczeniowym, podatnik wykażę WDT w trybie korekty JPK_VAT ze stawką 0% VAT za miesiąc wykonania WDT oraz korektę JPK_VAT in minus za okres wykazania WDT, jako sprzedaży krajowej.

Eksport towarów a JPK_VAT

Zanim podatnik uzupełni i wyśle plik JPK_VAT za miesiąc, w którym wystąpił u niego eksport towarów musi pamiętać, iż stawkę VAT 0% w eksporcie ma prawo zastosować, jeżeli przed terminem złożenia deklaracji VAT za okres, w którym ten eksport wystąpił – podatnik będzie posiadał dokument celny potwierdzający wywóz towaru poza UE (SAD, IE-599, ewentualnie inny).

Jeżeli w tym terminie nie będzie posiadał dokumentu celnego, wówczas nie wykaże za ten okres w ewidencji zakupu i sprzedaży VAT oraz w deklaracji VAT tego eksportu a w okresie następnym. Jednak znowu pod warunkiem, że do dnia złożenia deklaracji VAT za ten następny okres będzie posiadał dokumenty celne potwierdzające wywóz towaru poza UE.

Jeżeli jednak podatnik nadal nie będzie posiadał dokumentów celnych, wówczas w rozliczeniu za powyższy okres wykaże dany eksport ze stawką krajową VAT, czyli tak jakby wykazywał sprzedaż w kraju. Natomiast stawkę VAT 0% dla tego eksportu towarów oraz korektę sprzedaży ze stawką krajową, (którą podatnika wcześniej musiał ująć) podatnik wykaże dopiero w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzyma dokument celny potwierdzający wywóz towarów.

Uwzględniając powyższe podatnik w zależności od okoliczności, jakie wystąpią:

• przy braku dokumentów celnych w pierwszych dwóch miesiącach nie dokonuje żadnego wpisu do JPK_VAT a jeśli w drugim miesiącu nadal nie ma dokumentów to dokonuje wpisu tak jak przy sprzedaży krajowej z doliczonym podatkiem VAT,
• ujmie eksport towarów ze stawka 0% VAT w rozliczeniu za miesiąc wystąpienia tego eksportu pod warunkiem posiadania dokumentów celnych potwierdzających wywóz towarów poza UE,
• ujmie eksport towarów ze stawka 0% VAT w rozliczeniu za miesiąc następny, jeżeli dokumenty celne otrzymał w miesiącu następnym po miesiącu wystąpienia eksportu towarów (najdalej do 25 dnia miesiąca następnego po miesiącu otrzymania dokumentów),
• w przypadku braku dokumentów celnych w ww. okresach podatnik musi uwzględnić dany eksport ze stawką VAT odpowiadającą danemu towarowi według sprzedaży krajowej (najczęściej 23% VAT) w rozliczeniu za drugi miesiąc braku dokumentów potwierdzających wywóz towarów. W momencie, gdy później otrzyma dokumenty celne, to w rozliczeniu za miesiąc, w którym te dokumenty otrzymał w JPK_VAT ujmie zarówno korektę eksportu ze stawkę krajową oraz eksport towarów już ze stawką VAT 0%.