Kolejne zmiany w rozliczaniu podatku VAT - SLIM VAT 2
Krzysztof Ulicki-Główny księgowy, trener z 15-letnim doświadczeniem w prawie podatkowym. Współpracuje z wieloma kancelariami doradztwa podatkowego

Kolejne zmiany w rozliczaniu podatku VAT i nie tylko, czyli pakiet zmian SLIM VAT 2

Pakiet ustawowy składający się na SLIM VAT 2 przynosi kolejne zmiany w rozliczeniu podatku VAT. Ustawa zmieniająca precyzuje okres dokonywania korekt podatku VAT w niektórych przypadkach, wprowadza nowe możliwości odliczenia podatku VAT czy wydłużenie niektórych terminów podatkowych. Prawie wszystkie zmiany wchodzą od 1 października 2021r. Pozostałe z dniem publikacji ustawy zmieniającej w dzienniku ustaw.

Na czym dokładnie polegają owe zmiany?

Modyfikacja zasad korzystania z ulgi na złe długi w podatku VAT

Podatnik – sprzedawca może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek VAT należny (składającą się na niezapłaconą należność) z tytułu dokonanej dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium RP w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Możliwość korekty tej podstawy przed podatnika – sprzedawcę powszechnie nazywana jest ulgą na złe długi w podatku VAT.

Korekta ta może dotyczyć również podstawy opodatkowania i kwoty podatku VAT należnego przypadającego na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona (zatem nie tylko całość kwoty).

Należy przypomnieć, iż nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Warunki skorzystania z mechanizmu ulgi na złe długi w VAT przez wierzyciela
Lp. Aktualnie Po zmianach
1. Dostawa towaru lub świadczenie usług dokonana jest na rzecz podatnika prowadzącego działalność będącego czynnym podatnikiem VAT, niebędącym w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Dostawa towaru lub świadczenie usług dokonana jest na rzecz podatnika prowadzącego działalność będącego czynnym podatnikiem VAT, niebędącym w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
2. Na dzień poprzedzający złożenia deklaracji podatkowej uwzględniającej korektę ulgi na złe długi:

·        wierzyciel i dłużnik są czynnymi podatnikami VAT,

·        dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Na dzień poprzedzający złożenia deklaracji podatkowej uwzględniającej korektę ulgi na złe długi:

·        wierzyciel jest czynnym podatnikiem VAT.

3. Od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona. Od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

 

To jednak nie koniec nowości. Ustawodawca rozszerzył krąg dłużników w odniesieniu do których wierzyciel (sprzedawca) może skorzystać z ulgi na złe długi. Tak więc korektę z tytułu ulgi na złe długi będzie można zastosować także jeżeli dostawa towaru lub świadczenie usług dokonanych na rzecz podmiotu innego podatnika, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, można dokonać, jeżeli

  • wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub
  • wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym lub
  • wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.

Modyfikacja niektórych okoliczności dokonania korekty z tytułu ulgi na złe długi w podatku VAT po stronie dłużnika

Ulga na złe długi po stronie dłużnika funkcjonuje w taki sposób, iż gdy nie ureguluje on należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium RP w ciągu 90 dni licząc od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze – będzie zobligowany do korekty odliczonej kwoty podatku VAT wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Korekty tej aktualnie nie stosuje się m.in. w przypadku, gdy dłużnik w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 90 dzień od dnia upływu terminu płatności, jest w trakcie:

  • postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne,
  • postępowania upadłościowego lub
  • likwidacji

Po zmianach powyższy przypadek, w którym dłużnik nie ma obowiązku dokonać korekty z tytułu ulgi na złe długi (w wymienionych okolicznościach) został z ustawy usunięty. Zatem także w tym wypadku, dłużnik będzie zobligowany do dokonania korekty podatku VAT z tytułu nieopłaconej po 90 dniach faktury.

Możliwość rezygnacji w innym terminie ze skorzystania ze zwolnienia z VAT dla dostaw budynków, budowli lub ich części

W aktualnym stanie prawnym sprzedawca nieruchomości ma obowiązek złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania względem VAT (do właściwego naczelnika urzędu skarbowego) najdalej przed dniem sprzedaży nieruchomości (dniem dokonania dostawy budynku, budowli lub ich części).

Nowe rozwiązanie daje podatnikowi drugą możliwość w kwestii zgłaszania opodatkowania VAT (rezygnacji ze zwolnienia z VAT) z tegoż opodatkowania dostawy budowli, budynków lub ich części.

Zatem w świetle nowych uregulowań podatnik ma prawo zrezygnować ze zwolnienia z podatku VAT i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni,

2) złożą zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Oświadczenie o wyborze opodatkowania dla dostaw budynków, budowli lub ich części mają możliwość złożyć:

  • przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego,
  • w akcie notarialnym, do zawarcia, którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów.

Powyższa zmiana umożliwi podatnikom dokonującym dostaw budynków, budowli lub ich części wybranie opodatkowania względem podatku VAT dla tych dostaw w jednym z dwóch wyżej wymienionych terminów. Podatnik mając do wyboru dwa terminy zgłoszenia będzie dysponował większą elastycznością dla swoich działań na płaszczyźnie realizowanej strategii podatkowej.

4-miesięczny okres czasu na dokonanie korekty podatku VAT z tytułu zrealizowanego importu towarów

Ustawodawca dodał podatnikowi możliwość późniejszego wykazania podatku VAT z tytułu dokonanego importu towarów, jeżeli podatnik wcześniej tego nie dokonał.

Możliwość późniejszego wykazania podatku VAT może nastąpić najpóźniej w ciągu 4 miesięcy licząc od miesiąca następnego po miesiącu obowiązku rozliczenia podatku VAT z tytułu importu towarów (w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów).

Późniejsze wykazanie VAT z tytułu importu może być zrealizowane w trybie korekty pliku JPK_V7.

Powyższe rozwiązanie podatnik może dokonać także, gdy tylko częściowo rozliczył podatek VAT od zrealizowanego importu towarów (np. w kwocie nieprawidłowej).

Należy podkreślić, że gdy podatnik nie wykazał podatku VAT w JPK_V7 w miesiącu obowiązku rozliczenia importu lub wykazał w nieprawidłowej wysokości i nie dokonał korekty w 4-miesięcznym powyższym terminie, wówczas traci prawo do jej dokonania w tym trybie. Podatnik będzie wówczas zobligowany do zapłaty podatku VAT z tytułu dokonanego importu towarów wraz z odsetkami.

Dodanie kolejnych okoliczności transakcji łańcuchowej

Kolejną nowością zawierającą się w pakiecie SLIM VAT 2 jest odniesienie się przez prawodawcę do zmiany w zakresie przypisania transportu w transakcjach łańcuchowych.

Dodanie nowej okoliczności przypisania transportu w transakcji łańcuchowej stanowi kolejne doprecyzowanie opodatkowania właściwego podatnika w łańcuchu dostaw względem podatku VAT. Ułatwi to podatnikom szybkie odnalezienie podatnika, do którego należy przypisać transport lub wysyłkę towarów a przez to umożliwi prawidłowe rozliczenie podatku VAT w transakcji łańcuchowej.

Powyższa zmiana polega na tym, iż w przypadku towarów, które są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju (np. RP) na terytorium państwa trzeciego albo z terytorium jednego państwa członkowskiego UE na terytorium innego państwa UE przez:

  • pierwszego dostawcę – wysyłkę lub transport przyporządkowuje się jego dostawie,
  • ostatniego nabywcę – wysyłkę lub transport przyporządkowuje się dostawie dokonanej do tego nabywcy.
Przyporządkowanie wysyłki, transportu w transakcji eksportu towarów lub WDT składających się na transakcję łańcuchową
Transport, wysyłka jest realizowana przez inny podmiot niż nabywca lub pośrednik
Eksport towarów WDT
Towary, które są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju (np. RP) na terytorium państwa trzeciego (eksport) albo z terytorium jednego państwa członkowskiego UE na terytorium innego państwa UE (WDT) przez:

·        pierwszego dostawcę – wysyłkę lub transport przyporządkowuje się jego dostawie,

·        ostatniego nabywcę – wysyłkę lub transport przyporządkowuje się dostawie dokonanej do tego nabywcy.

 

Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Krzysztofa Ulickiego

 

Masz sugestię lub pomysł, co można zmienić lub ulepszyć w naszym oprogramowaniu, napisz do Nas, wszelkie pomysły są mile widziane!

O wszystkich funkcjach naszego programu dowiesz się na naszej stronie z cenami oraz z naszych podręczników, znajdziesz je pod tym adresem.

Jeśli potrzebujesz dodatkowych informacji, skontaktuj się z nami:


Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!

do 6 miesięcy od daty utworzenia konta możesz wprowadzić 100 faktur sprzedaży, 100 faktur zakupu oraz 100 Poleceń Księgowania w bezpłatnej wersji programu.

Po osiągnięciu limitu ilości dokumentów lub upływie limitu czasu dla wersji darmowej podejmiesz decyzję o zakupie pierwszej licencji.