Zmiany w podatku u źródła - nowa dyrektywa UE zmieniająca
Zadzwoń:   22 30 75 777   lub napisz:   pomoc@360ksiegowosc.pl
Krzysztof Ulicki-Główny księgowy, trener z 15-letnim doświadczeniem w prawie podatkowym. Współpracuje z wieloma kancelariami doradztwa podatkowego

Zmiany w podatku u źródła – nowa dyrektywa UE zmieniająca

Niemal co roku mają miejsce zmiany podatkowe w podatku u źródła. Rok 2024 i lata następne może przynieść jednak dość gruntowne zmiany jeśli chodzi o preferencje dla przedsiębiorców związane właśnie z tą daniną.

Mowa tu o Dyrektywie w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła nad którą trwają intensywne prace.

Te rozwiązanie pozwoli przedsiębiorcom na uzyskanie ulg w podatku u źródła czy skorzystanie z szybkiego terminu zwrotu podatku znacznie szybszego niż występujący w standardowej procedurze.

Dyrektywa Rady UE w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła

Komisja Europejska pracuje nad Dyrektywą w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła.

Przedmiotem analiz są 3 warianty.

Warianty prac Komisji Europejskiej w sprawie zmian w podatku u źródła
Wariant 1 Ustanowienie wspólnego cyfrowego certyfikatu rezydencji podatkowej + wspólna sprawozdawczość

W ramach tego wariantu państwa członkowskie mogłyby nadal stosować swoje obecne systemy (tj. ulgi u źródła lub procedury zwrotu podatku), ale powinny wprowadzić następujące nowe elementy:

–        wspólny cyfrowy certyfikat rezydencji podatkowej (o jednolitej treści i jednolitym formacie), który byłby wydawany/weryfikowany w formie cyfrowej przez wszystkie państwa członkowskie,

–        wspólny standard sprawozdawczości w celu zwiększenia przejrzystości, ponieważ każdy pośrednik finansowy w całym łańcuchu finansowym przekazywałby określony zestaw informacji do państwa członkowskiego źródła. Towarzyszyłyby temu ustandaryzowane procedury należytej staranności, zasady odpowiedzialności i wspólne formularze zwrotu, które składano by w imieniu klientów/podatników w sposób zautomatyzowany.

Wariant 2 Zawiera elementy z wariantu 1 + obowiązek ustanowienia przez państwa UE systemu ulg u źródła, który umożliwia stosowanie obniżonych stawek zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania lub przepisami krajowymi bezpośrednio w chwili płatności.

Obowiązek monitoringu przez administracje podatkowe państw UE należnych podatków po dokonaniu płatności.

Wariant 3 Zawiera elementy z wariantu 1 + obowiązek zastosowania przez państwa UE obsługi systemu zwrotów podatku w określonych ramach czasowych – tzw. system szybkiego zwrotu.

Państwa członkowskie mogą wprowadzić lub kontynuować wdrażanie systemu ulg u źródła (jako głównego systemu lub systemu stosowanego w przypadku niektórych płatności niskiego ryzyka).

 

Cyfrowy certyfikat rezydencji podatkowej

Preferowany przez Komisję Europejską model zmian to wariant 3 a więc mix rozwiązań wariantów 1 oraz 2, który znajduje odzwierciedlenie w przepisach roboczej wersji Dyrektywy Rady UE w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła z dnia 19.06.2023r. o sygn. rob. COM(2023) 324 final, 2023/0187(CNS).

Pierwszą z istotnych zmian ma być obowiązek wprowadzenia przez wszystkie kraje UE wspólnego cyfrowego certyfikatu rezydencji podatkowej, który będzie zawierał wspólną treść taką jak m.in. dane identyfikacyjne podatnika, potwierdzenie rezydencji w danym kraju UE bez względu jakie państwo UE go wyda. Każdy wydany certyfikat będzie zabezpieczony pieczęcią elektroniczną.

Pozostałe dane takie jak np. państwo UE w którym realizowana jest inwestycja będą podlegały ujęciu we wniosku o ulgę na potrzeby określenia obniżonej stawki podatku dochodowego.

Wspólny certyfikat rezydencji podatkowej będzie ważny minimum 1 rok kalendarzowy (w którym złożono wniosek o jego wydanie) ale każdy kraj UE będzie mógł wydać certyfikat z dłuższym terminem ważności. Ponadto ma on ujednolicić zasady określenia kraju UE rezydencji podatkowej inwestora w danym państwie członkowskim.

Wspólny certyfikat rezydencji podatkowej ma także ustandaryzować i usprawnić niektóre procedury dotyczące funkcjonowania podatku u źródła. Ma on być honorowany jako potwierdzenie rezydencji podatkowej inwestora przez wszystkie państwa UE w zakresie określonym przez kraj UE wydający ten certyfikat (może on zostać uznany za nieważny przez każdy kraj UE w obliczu ujawnionych niezgodności danych certyfikatu).

Wspólny certyfikat rezydencji podatkowej ma być wydany w ciągu jednego dnia. Nie dotyczy to sytuacji w której miały miejsce okoliczności powodujące opóźnienie wydania danego certyfikatu. Brak możliwości wydania go w ciągu jednego dnia wymaga powiadomienia podatnika przez właściwy organ administracji podatkowej danego kraju UE.

Wniosek o wydanie wspólnego certyfikatu rezydencji podatkowej ma być składany elektronicznie za pomocą specjalnego portalu internetowego dostępnego dla podatnika i upoważnionych przez niego stron.

Obowiązek utworzenia specjalnych krajowych rejestrów

Korzystanie przez inwestorów z ulg w podatku u źródła będzie wymagało współpracowania pomiędzy inwestorem a certyfikowanymi pośrednikami finansowymi (CFI) mającymi uprawnienia do dystrybuowania systemem ulg w podatku u źródła.

Certyfikowanym pośrednikiem finansowym (CFI) będą podmioty zaprezentowane w poniższej tabeli.

 

Kto może być certyfikowanym pośrednikiem finansowym (CFI)
Obowiązkowo Dużych instytucji, zgodnie z definicją w art. 5 pkt 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013
Centralnych depozytów papierów wartościowych objętych zakresem rozporządzenia (UE) nr 909/2014, które to depozyty świadczą usługi podmiotu pobierającego podatek u źródła i które jako takie muszą zarejestrować się w tych państwach członkowskich, w których mają siedzibę emitenci papierów wartościowych i w których dokonali inwestycji ich klienci
Dobrowolnie Pozostałe podmioty (także posiadający siedzibę w jurysdykcji państwa trzeciego) działające jako pośrednicy finansowi i spełniając określone wymogi w drodze rejestracji w co najmniej jednym rejestrze krajowym – według uznania danego pośrednika (np. w kraju UE realizacji inwestycji czyli klienta pośrednika finansowego).

 

Jeżeli państwo UE posiada stawki opodatkowania i zwolnienia z podatku u źródła na poziomie niższym niż stawka z uwzględnieniem ulg w podatku u źródła wówczas taki kraj UE nie musi tworzyć specjalnego krajowego rejestru. Niemniej państwo, które zdecyduje o zapewnieniu ulg w podatku u źródła – będzie musiało utworzyć i zapewnić dostęp do takiego rejestru.

Specjalny krajowy rejestr stosowany w państwie UE będzie zapewniał możliwość korzystania z ulg w podatku u źródła czyli od nadmiernie potrąconego podatku u źródła.

 

Wspólna sprawozdawczość

 

Wszyscy pośrednicy finansowi CFI wpisani do co najmniej jednego rejestru krajowego będą zobowiązani do składania sprawozdań do:

  • organu prowadzącego dany rejestr oraz,
  • w niektórych przypadkach do podmiotu pobierającego podatek u źródła,

– niezależnie od ich państwa rezydencji podatkowej (w UE lub poza UE, czy też w państwie członkowskim z własnym rejestrem krajowym lub bez takiego rejestru).

Jednym z istotnych obowiązków pośredników finansowych CFI będzie zgłaszanie kraju UE wystąpienia inwestycji dokonywanych przez reprezentowanych inwestorów w którym pośrednicy będą widnieli w dowolnym rejestrze krajowym. Dlaczego jest to tak istotne? Te państwo UE będzie zobligowane do udzielenia ulgi wobec tego będzie musiało zidentyfikować i zweryfikować przepływ płatności inwestycji a kończąc na analizie inwestora końcowego.

W załączniku II do Dyrektywy w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła określono wspólny zestaw elementów sprawozdawczych.

 

Wspólny dla państw UE zestaw elementów sprawozdawczych
Podmiot zobowiązany do przekazywania informacji Rodzaj informacji Odbiorca informacji
Pośrednik CFI lub inny podmiot uprawniony (możliwy outsourcing niektórych usług świadczonych przez CFI) Dane widoczne w systemie dla CFI, m.in. od kogo inwestor otrzymuje dywidendę/odsetki i komu wypłaca dywidendę/odsetki Administracja podatkowa źródła lub wyznaczony w jej imieniu podmiot pobierający podatek u źródła otrzyma informacje (przepływ płatności aż do inwestora końcowego) umożliwiające ustalenie tożsamości inwestora końcowego i jego potencjalnego uprawnienia do obniżonej stawki podatku u źródła oraz ograniczające ryzyko podwójnych zwrotów czy zwiększające zdolność administracji podatkowych do identyfikowania i zwalczania innych nadużyć i oszustw
Informacje o okresie utrzymywania aktywów bazowych
Informacje o porozumieniach finansowych związanych z papierami wartościowymi, w odniesieniu do których podatnik ubiega się o ulgę.

 

Przesyłanie danych do wspólnej sprawozdawczości będzie się odbywać za pomocą udostępnionego przez państwa UE systemu komunikacji elektronicznej przy pomocy znormalizowanego formatu XML.

Przesyłanie danych w zakresie ustalonych praw do ulg to maksymalnie 25 dni od dnia ustalenia tych praw.

 

Ulgi w podatku u źródła

Dyrektywa w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła przewiduje m.in.:

  1. system ulg u źródła w ramach którego prawidłową kwotę podatku nalicza podmiot pobierający podatek u źródła w chwili wypłaty dywidendy/odsetek,
  2. system szybkiego zwrotu – podatek będzie potrącany według wyższej stawki stosowanej w państwie źródła, ale nadwyżka podatku będzie zwracana w czasie nie dłuższym niż 25 dni od dnia złożenia wniosku lub od dnia wywiązania się z obowiązku sprawozdawczego, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza (w terminie 50 dni kalendarzowych od daty płatności).

W systemie ulg u źródła prawidłową kwotę podatku nalicza podmiot pobierający podatek u źródła w chwili wypłaty dywidendy/odsetek.

Niemniej zarówno w ramach systemu ulgi w podatku u źródła jak i systemie szybkiego zwrotu podmiotami uprawnionymi do korzystania z procedur systemu są pośrednicy finansowi CFI, które działają w imieniu swoich inwestorów.

Każde państwo UE może korzystać jednocześnie z systemu ulg w podatku u źródła jak i z systemu szybkiego zwrotu albo tylko z jednego systemu.

Korzystanie z obu systemów przez CFI w imieniu przedsiębiorców (inwestorów) wymaga potwierdzenia rezydencji podatkowej inwestora. Natomiast dowodem rezydencji inwestorów we wszystkich państwach członkowskich powinien być wspólny cyfrowy certyfikat rezydencji podatkowej (albo dowód rezydencji podatkowej z państwa spoza UE).

Należy podkreślić, iż administracje podatkowe państw UE mogą dysponować większą ilością czasu na przeprowadzenie pewnych kontroli przed wyrażeniem zgody na przyznanie ulgi. Mogą odmówić przyznania ulgi w obu systemach w przypadku niezgodności wniosku o przyznanie ulgi ze stanem faktycznym.

Jeżeli system ulg w podatku u źródła i szybkiego zwrotu nie mają zastosowania nie mają zastosowania czyli ma miejsce standardowa procedura zwrotu podatku u źródła, to podatnik lub jego przedstawiciel ma prawo zwrócić się bezpośrednio o zwrot do organu podatkowego.

Co ciekawe część informacji przekazywanych do organu podatkowej nawet w standardowej procedurze będzie obejmować informacje, o których mowa w części E załącznika II

Z kolei w art. 10 (wniosek o ulgę u źródła lub szybki zwrot) i art. 11 (procedury należytej staranności) Dyrektywy w sprawie szybszego i bezpieczniejszego mechanizmu ulg w nadmiernym podatku u źródła określono elementy wspólne do spełnienia dla obu systemów.

 

Kwestie wniosku o ulgę u źródła lub szybki zwrot
Podmiot składający wniosek Warunki Wykluczenia z ulgi
Certyfikowany pośrednik finansowy CFI prowadzący rachunek inwestycyjny zarejestrowanego właściciela otrzymującego dywidendy lub odsetki złożył wniosek o ulgę na podstawie art. 12 lub art. 13 w imieniu takiego zarejestrowanego właściciela Zarejestrowany właściciel upoważnił certyfikowanego pośrednika finansowego do złożenia wniosku o ulgę w jego imieniu Dywidenda została wypłacona z tytułu akcji w obrocie publicznym, które zarejestrowany właściciel nabył w okresie dwóch dni przed dniem ustania prawa do dywidendy
Wypłata dywidendy z tytułu aktywów bazowych, w odniesieniu do których złożono wniosek o ulgę, jest powiązana z porozumieniem finansowym, które nie zostało rozliczone, nie wygasło ani nie zostało w inny sposób zakończone w dniu ustania prawa do dywidendy.
CFI będzie weryfikował i ustalał kwalifikowalność zarejestrowanego właściciela (inwestora).
Taka weryfikacja może również obejmować ocenę ryzyka, która uwzględnia ryzyko kredytowe i ryzyko oszustwa.
Co najmniej jeden z pośredników finansowych w łańcuchu płatności związanych z papierami wartościowymi nie jest certyfikowanym pośrednikiem finansowym, a kolejny certyfikowany pośrednik finansowy w łańcuchu nie przekazał właściwemu organowi informacji, które pośrednik finansowy powinien przekazać zgodnie z niniejszą dyrektywą, gdyby był certyfikowanym pośrednikiem finansowym, lub
Złożono wniosek o zwolnienie z podatku u źródła

 

Natomiast w przypadku systemu szybkiego zwrotu certyfikowany pośrednik finansowy CFI składający wniosek o szybki zwrot przekazuje odpowiedniemu państwu członkowskiemu następujące informacje:

  1. dane identyfikacyjne wypłaty dywidendy lub odsetek określone w części B załącznika II ww. Dyrektywy,
  2. podstawa prawna mającej zastosowanie stawki podatku u źródła oraz całkowita kwota nadmiernego podatku podlegająca zwrotowi,
  3. rezydencja podatkowa zarejestrowanego właściciela,
  4. oświadczenie zarejestrowanego właściciela (inwestora).

Z kolei państwa UE mogą pozwolić CFI, którzy będą prowadzić rachunek inwestycyjny zarejestrowanego właściciela (inwestora) na złożenie wniosku o szybki zwrot nadmiernego podatku u źródła w imieniu tego zarejestrowanego właściciela jeżeli ww. przekazane dane zostaną przesłane jak najszybciej po dacie płatności, najpóźniej jednak w ciągu 25 dni kalendarzowych od daty wypłaty dywidendy lub odsetek.

Wniosek o szybki zwrot administracja podatkowa państw UE ma obowiązek rozpatrzyć w ciągu 25 dni kalendarzowych od:

  • daty jego złożenia lub
  • daty wypełnienia obowiązków sprawozdawczych wynikających z ww. dyrektywy przez wszystkich odpowiednich pośredników CFI, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.

Co warte podkreślenia państwa UE będą naliczać odsetki od kwoty takiego zwrotu za każdy dzień opóźnienia po 25-tym dniu.

Pozostaje wszystkim podatnikom jeszcze chwilę poczekać na ostateczny kształt proponowanych przez Komisję UE rozwiązań a przede wszystkim to w jaki sposób owe przepisy będą funkcjonowały w praktyce.

 

Artykuł przygotowany przez naszego specjalistę Krzysztofa Ulickiego


Usprawnij swoją pracę,
dołącz do nas!

do 6 miesięcy od daty utworzenia konta możesz wprowadzić 100 faktur sprzedaży, 100 faktur zakupu oraz 100 Poleceń Księgowania w bezpłatnej wersji programu.

Po osiągnięciu limitu ilości dokumentów lub upływie limitu czasu dla wersji darmowej podejmiesz decyzję o zakupie pierwszej licencji.

Wypróbuj teraz za darmo