Split payment w praktyce – część 1

Od 1 lipca 2018r. został wprowadzony mechanizm podzielonej płatności zwany split payment. Mechanizm ten jest nowością i nie był wcześniej stosowany w polskim systemie podatkowym. Z uwagi na początkowe okresy funkcjonowania mechanizmu przedsiębiorcy mają wiele wątpliwości związanych z jego działaniem.

Czym jest split payment

Mechanizm split payment jest to narzędzie płatności wyłącznie przelewowej ukazywane w portalu bankowości elektronicznej (czyli po zalogowaniu przedsiębiorcy do swojego firmowego konta) w formie komunikatu, umożliwiający wykonanie zapłaty za daną fakturę kosztową otrzymaną od sprzedawcy:

• łącznej kwoty netto z danej (pojedynczej) faktury na główny rachunek firmowy sprzedawcy (całość lub część faktury),
• łącznej kwoty podatku VAT z danej (pojedynczej) faktury na specjalny rachunek VAT sprzedawcy (całość lub część faktury).

Split payment dotyczy tylko otrzymanych faktur z podatkiem VAT

Podkreślić należy, że przelew z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dotyczy wyłącznie otrzymanych faktur kosztowych z doliczonym podatkiem VAT.

Kto jest zobowiązany do stosowania mechanizmu podzielonej płatności

W aktualnym stanie prawnym stosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest dobrowolne. Oznacza to, że podatnik będący przedsiębiorcą może na przemian oraz w dowolnej kolejności płacić za jedną fakturę za pośrednictwem split payment a następnie za kolejną fakturę lub faktury całość z rachunku głównego firmowego.

Kolejną fundamentalną kwestią jest to, ze korzystać ze split payment mogą jedynie przedsiębiorcy. Oznacza to, ze osoba prywatna (nie prowadząca działalności) nie będzie mogła opłacić fakturę poprzez split payment. Ponadto przedsiębiorcy zwolnieni z VAT z uwagi na wystawianie faktur bez VAT także nie otrzymają zapłaty z użyciem split payment. Warto zaznaczyć, iż każdemu przedsiębiorcy (który posiada konto firmowe) niezależnie czy jest podatnikiem VAT czynnym czy zwolnionym zostanie przypisany specjalny rachunek VAT. Natomiast przedsiębiorca- nabywca będzie mógł zapłacić za fakturę zakupu poprzez split payment jeżeli otrzyma daną fakturę od czynnego podatnika VAT czyli z wykazanym podatkiem VAT.

Cechy specjalnego rachunku VAT na potrzeby split payment

Rachunek VAT dla przedsiębiorców na potrzeby split payment będzie utworzony przez bank i przypisany do konta firmowego przedsiębiorcy prowadzonego w danym banku. Przedsiębiorca nie będzie ponosił kosztów związanych z utworzeniem jak i funkcjonowaniem tego konta.

Warto wspomnieć, iż środki znajdujące się na rachunku VAT mogą być oprocentowane.

Ponadto podatnik będzie dysponował specjalnym rachunkiem VAT w banku, w którym posiada główne konto firmowe. Oprócz tego może ona złożyć wniosek i otworzyć kolejne, specjalne konta VAT do innych rachunków firmowych.

Waluta przelewu w split payment

Przedsiębiorca dokonujący zapłaty poprzez split payment będzie mógł go dokonać wyłącznie w polskich złotych.

W split payment przedsiębiorca opłaci jednorazowo pojedynczą fakturę

Poprzez zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności podatnik może opłacić wyłącznie pojedynczą fakturę przy jednym przelewie. Nie wchodzi w grę zatem możliwość opłacenia kilku faktur jednocześnie. Warto natomiast wspomnieć, iż podatnik będzie miał dowolność w wyborze metody opłacania faktur. Może opłacić niektóre faktury z użyciem split payment a inne w sposób tradycyjny.

Faktury korygujące w split payment

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności znajdzie także w stosunku do otrzymanych faktur korygujących. Podatnik otrzymując taką fakturę ma prawo skorzystać z mechanizmu split payment.

Faktura zaliczkowa a płatność za pośrednictwem mechanizmu podzielonej płatności

Ustawodawca dopuszcza sytuację, w której podatnik chce opłacić fakturę zaliczkową poprzez zastosowanie split payment. Niestety płatność z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności nie jest możliwa w przypadku opłacania faktur pro-forma.

Faktury odwrotne obciążenie a split payment

Podatnicy, którzy otrzymują fakturę oznaczoną wyrażeniem „odwrotne obciążenie” nie mogą jej regulować z użyciem mechanizmu podzielonej płatności z uwagi na to, że taka faktura nie zawiera podatku VAT.

Wykonanie przelewu poprzez split payment

Jeżeli podatnik chce dokonać zapłaty za fakturę z użyciem mechanizmu podzielonej płatności, loguje się do bankowości elektronicznej (na stronie banku, gdzie posiada konto firmowe) i wybiera przelew z użyciem komunikatu split payment., w którym podatnik wskazuje:

• kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności,
• kwotę odpowiadającą całości albo części wartości sprzedaży brutto,
• numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność,
• numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku czyli numer NIP.

Zatem podatnik stosując mechanizm split payment wykonuje jeden przelew a nie dwa natomiast to bank rozdziela ten przelew na kwotę netto trafiającą na konto główne, firmowe sprzedawcy oraz kwotę podatku VAT na specjalne konto VAT sprzedawcy.

Jakiego typu wpłaty i wypłaty przedsiębiorca może wykonać poprzez specjalny rachunek VAT

Czynny podatnik VAT nie ma możliwości swobodnym dysponowaniem środkami zgromadzonymi na specjalnych rachunku VAT. Może on natomiast zrealizować z tego konta:

• przelew podatku VAT (w przypadku zapłaty za fakturę poprzez split payment) na specjalne konto VAT sprzedawcy,
• przelew zobowiązania w podatku VAT wynikającego z deklaracji VAT na konto właściwego urzędu skarbowego,
• za zgodą urzędu skarbowego przelew środków na główne konto firmowe podatnika,
• przelew pomiędzy specjalnymi rachunkami VAT tego samego podatnika (jeżeli posiada on co najmniej dwa specjalne konta VAT),
• przelewu podatku VAT, który błędnie wpłynął na konto podatnika na specjalne konto VAT właściwego sprzedawcy,
• przelewu kwoty podatku VAT w sytuacji niesłusznie otrzymanych środków pieniężnych.

Z kolei jeżeli chodzi o wpływy na specjalne konto VAT to poza ewentualnymi pomyłkami jakie mogą wystąpić (przypadkowy wpływ podatku VAT od nieznanego kontrahenta) na dane konto wpłyną środki pieniężne wynikające z:

• podatku VAT, który wpłaca odbiorca podatnika (z tytułu płatności za fakturę z użyciem split payment),
• zwrotu podatku VAT (w ciągu 25 dni od dnia złożenia wniosku).