Coraz mniej podatników skorzysta od 1 lipca 2020r. z preferencji ryczałtu ewidencjonowanego

Ryczałt ewidencjonowany charakteryzuje uproszczona forma rozliczania podatku dochodowego w działalności gospodarczej (także w najmie prywatnym) polegająca na opodatkowaniu osiągniętych przychodów według stawek przyporządkowanych do określonych rodzajów działalności. Niektóre kategorie działalności tak jak np. handel towarami, roboty budowlane czy różnego rodzaju usługi opodatkowane są stosunkowo niskimi stawkami podatkowymi, odpowiednio 3%, 5,5% oraz 8% stąd dość duże zainteresowanie tą formą opodatkowania.

Ryczałt posiada także i podstawowy minus a mianowicie brak możliwości pomniejszenia podstawy opodatkowania o poniesione koszty. Podatnik może jednak odliczyć zapłacone składki ZUS od przychodu oraz pomniejszoną, zapłaconą składkę zdrowotną od podatku.

Jednak z roku na rok liczba podatników, która spełnia warunki do opodatkowania swojej działalności ryczałtem maleje. Nasuwa się pytanie jak po zmianach przepisów w podatkach dochodowych od 1 lipca 2020 r. kształtują się kryteria wyboru ryczałtu ewidencjonowanego jako formy opodatkowania prowadzonej działalności?

Co podlega opodatkowaniu ryczałtem

Główne kategorie przychodów jakie podatnik może opodatkować ryczałtem to:

• przychody osób fizycznych z działalności gospodarczej (prowadzonej również w formie spółki cywilnej lub jawnej osób fizycznych),
• przychody przedsiębiorstw w spadku z działalności gospodarczej,
• otrzymane środki pieniężne z tytułu najmu prywatnego,
• wartość otrzymanych świadczeń w naturze oraz pozostałe nieodpłatne świadczenia,
• przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych poza uzyskanymi z działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych akcyzą.

Podstawowe kryterium kwoty przychodów

Podatnik, który skłania się ku wyborowi ryczałtu jako formy opodatkowania przychodów z działalności musi zbadać czy w roku przed rokiem, w którym ma zamiar stosować ryczałt osiągnął przychody z prowadzonej samodzielnie działalności nie większe niż suma 250.000 euro.

Jeżeli działalność prowadzona była w formie spółki, wówczas przychody osiągnięte przez wszystkich wspólników danej spółki muszą być równe lub niższe od kwoty 250.000 euro.

Opodatkowanie przychodów wszystkich wspólników z działalności prowadzonej w formie spółki (przy wyborze ryczałtu) dotyczy wybranej formy opodatkowania. Tak więc nie może każdy wspólnik spółki korzystać z różnej formy opodatkowania (w ramach spółki) co do przychodów z działalności uzyskanych w formie spółki.

Zupełnie innym przypadkiem zastosowania ryczałtu jako formy opodatkowania są podatnicy, którzy dopiero co otwierają działalność gospodarczą i nie wybierają karty podatkowej jako formy opodatkowania nowo powstałej działalności. Tutaj niezależnie od wysokości (potencjalnych) przychodów osiągniętych w roku otwarcia działalności, podatnik może zdecydować się na ryczałt.

Działalność jednoosobowa i w formie spółki

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą, który w poprzednim roku prowadził ją jako osoba fizyczna oraz w formie spółki osobowej, ma możliwość wyboru ryczałtu w kolejnym roku podatkowym jako formę opodatkowania swoich przychodów:

• osobno z działalności wykonywanej osobiście i w formie spółki jeżeli w roku poprzednim osiągnął:
• przychody działalności prowadzonej samodzielnie w wysokości nieprzekraczającej 250.000 euro, lub
• przychody z działalności prowadzonej w formie spółki, gdzie suma tych przychodów uzyskanych przez wszystkich wspólników tej spółki nie przekroczyła kwoty 250.000 euro,
• tylko z działalności wykonywanej jako osoba fizyczna, gdy przychody z tej działalności prowadzonej samodzielnie w wysokości nie przekraczają 250.000 euro albo tylko z działalności w formie spółki gdy suma przychodów osiągniętych przez wszystkich wspólników danej spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 250.000 euro.

Ryczałt nie dla podatników stosujących kartę podatkową i zwolnionych z podatku dochodowego

Ryczałt ewidencjonowany nie będą mogli wybrać podatnicy, którzy rozliczają podatek z prowadzonej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej (nie dotyczy to przypadku, gdy ryczałt obejmuje tylko przychody z najmu prywatnego).

Natomiast ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą wybrać podatnicy, którzy przez część lub cały poprzedni rok korzystali z formy opodatkowania kartą podatkową albo część roku z karty a część z zasad ogólnych a suma przychodów z ubiegłego roku nie była wyższa niż 250.000 euro.

Z ryczałtu ewidencjonowanego nie skorzystają też podatnicy korzystający z preferencji czasowego zwolnienia z podatku dochodowego.

Prowadzenie niektórych działalności wprost wyłącza możliwość wyboru ryczałtu

Ryczałt jako forma opodatkowania cechuje się tym, iż niektóre rodzaje działalności prowadzonej przez podatników są całkowicie wyłączone spoza zasięgu tej formy opodatkowania. Typy działalności gospodarczych wyłączonych z ryczałtu prezentuje poniższa tabela

Produkcja wyrobów akcyzowym poza zasięgiem opodatkowania ryczałtem

Podatnicy, którzy produkują wyroby podlegające opodatkowaniu podatkiem akcyzowym poza wyjątkową sytuacją a mianowicie osiąganiem przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii nie mogą skorzystać z dobrodziejstw opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym.

Problem po zmianie działalności

Kolejnym istotnym ograniczeniem w możliwości wyboru ryczałtu dla firmy, która rozpoczyna prowadzenie nowej działalności gospodarczej w danym roku podatkowym jest zmiana
z dotychczas (poprzedniej) prowadzonej działalności w formie:

• osoby fizycznej na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,
• spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną jako osoba fizyczna przez jednego lub obu małżonków odrębnie,
• osoby fizycznej przez małżonka na działalność prowadzoną także jako osoba fizyczna przez drugiego małżonka

– jeżeli jeden z małżonków lub oboje opłacali jeszcze przed zmianą działalności podatek dochodowy na zasadach ogólnych.

Sprzedaż towarów lub świadczenie usług na rzecz byłego pracodawcy

Podatnik, który samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą lub jako wspólnik spółki osobowej, które jest opodatkowana ryczałtem i jednocześnie osiągnie z danej działalności przychody ze sprzedaży towarów lub usług na rzecz aktualnego lub byłego pracodawcy, wówczas od dnia osiągnięcia tego przychodu nie ma już prawa do ryczałtu i jest zobligowany do końca roku stosować opodatkowanie podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

Sprzedaż towarów lub usług na rzecz aktualnego lub byłego pracodawcy dotyczy sytuacji, w której przychody z tej sprzedaży obejmują dokładnie ten sam zakres czynności jakie podatnik albo choć jeden ze wspólników realizował w danym roku lub w poprzednim roku podatkowym na podstawie umowy o pracę (z tym pracodawcą).

Uwaga na rozpoczęcie stosowania ryczałtu

Podatnicy, którzy dopiero co otwierają działalność gospodarczą (nie prowadzili dotąd żadnej działalności) i zdecydują się na ryczałt jako formę opodatkowania, wówczas rozpoczynają opodatkowanie ryczałtem swojej działalności począwszy od dnia osiągnięcia pierwszego przychodu. Dotyczy to także działalności prowadzonej przez wspólników w formie spółki osobowej.

Co więcej, podkreślenia wymaga fakt, iż nie jest równoznaczne z rozpoczęciem w roku podatkowym prowadzenia działalności gospodarczej zdarzenie:

• częściowej lub całkowitej zmiany przedmiotu lub branży wykonywanej działalności,
• zmiany umowy spółki lub wspólnika,
• powstania przedsiębiorstwa w spadku.

Jednocześnie prawodawca wskazuje, iż jako likwidacja działalności gospodarczej będzie postrzegane wygaśnięcie zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego.

Rodzaje działalności gospodarczej wyłączone z możliwości opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym

W załączniku nr 2 do ustawy z dnia 5 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw przedstawiono zaktualizowany wykaz rodzajów działalności, świadczenie których wyłącza podatnika z możliwości wyboru ryczałtu jako formy opodatkowania przychodów uzyskiwanych z tych działalności.

Załącznik do ustawy z dnia 5 czerwca 2020 r. do ustawy z dnia 5 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw